Te weinig inflatie is anderzijds ook niet goed, want dan belanden we in een deflatiescenario. En dat is één van de andere demonen die de centrale bankiers liever zien gaan dan komen. De jongste jaren is deflatie de belangrijkste boeman geweest. Veel centrale banken schreeuwden om wat inflatie, een economische situatie die ze in normale omstandigheden liever zouden vermeden hebben.
In Japan is het besef al doorgedrongen dat de huidige monetaire politiek tot niets leidt, Europa is nog niet zo ver. De Japanse pers besteedde de afgelopen weken veel aandacht aan de negatieve effecten van de stimuleringsprogramma’s op de financiële markten. De Bank of Japan probeert de rentecurve weer wat steiler te krijgen, eerder dan de voorkeur te geven aan het alsmaar lager duwen van de financieringskosten.
En dat kan in geen geval een gezonde realiteit genoemd worden. De normale gang van zaken is dat de beurs- en obligatiekoersen, de vastgoedprijzen, de valutakoersen enzovoort reageren op de publicatie van macro-economisch nieuws en dat in goede of in slechte zin. Eigenlijk is dat ook de normale gang van zaken, want het is altijd belangrijk geweest dat de fundamentals de markten sturen.
Maar Draghi heeft pech gehad, want zijn truucje werkt simpelweg niet. Negatieve rentevoeten doen de Europese huisgezinnen nog meer sparen in plaats van minder te sparen. De achterliggende filosofie daaromtrent is eigenlijk heel eenvoudig: de centrale banken hebben de man in de straat zo’n angst aangejaagd over zijn toekomst dat hij helemaal niets meer durft uit te geven. En dus houdt hij zijn geld angstvallig bij zich.
Waarom negatieve rentevoeten de komende depressie niet zullen stoppen? Dat is volgens Bill Bonner, de oprichter van Agora, de logica zelf. Ook in de Verenigde Staten zal de rente onvermijdelijk onder nul geduwd worden. De Amerikaanse centrale bank zal namelijk mee moeten doen aan het wereldwijde aanbod om de rente zo laag mogelijk te duwen. Het is volgens Bonner nog slechts een kwestie van tijd alvorens het zo ver zal zijn. Zoden aan de dijk zal dit echter niet brengen. En hij legt uit waarom.
Want uiteindelijk heeft de Japanse centrale nog niets opgelost. Integendeel zelfs, ze is de volledige controle over het systeem kwijtgeraakt en dat beseft president Harihuko Kuroda van de Bank of Japan als geen ander. Hij heeft de economie niet aan de praat gekregen, hij is er niet in geslaagd om opnieuw wat (meer) inflatie te krijgen en sinds kort is ook zijn greep op de koers van de yen verloren. Kuroda kan zich uiteraard niet vinden in een te sterke yen, maar hij heeft weinig andere keuzemogelijkheden dan zich bij de feiten neer te leggen.
Voor de komende drie tot vijf jaar rekent CIO Dan Ivascyn van obligatiebelegger PIMCO voor de Verenigde Staten op een jaarlijkse groei van 1,50%-2%, met een inflatieniveau van circa 2%. De FED zal de rente geleidelijk verhogen tot 2% of 3% nominaal, waarbij de Amerikaanse centrale bank uiteraard voorzichtig te werk zal blijven gaan. In de eurozone blijft de jaarlijkse groei naar verwachting hangen tussen de 1% en 1,50%, terwijl de inflatie onder de 2% blijft. De ECB gaat mogelijk over op het monetariseren van begrotingstekorten.
De wanhoop bij de overheden, want ons land is uiteraard geen alleenstaand geval, swingt stilaan de pan uit. Ze hebben alle mogelijke maatregelen geprobeerd om uit de knoei te raken, tot dusver zonder enig zichtbaar resultaat. Dat hoeft ons niet te verbazen want ze hebben strategisch een grote denkfout gemaakt. De manier waarop ze alles aangepakt was de verkeerde. In een poging om een zwalpende economie weer vlot te trekken, zijn de autoriteiten nog meer schulden gaan maken. Met als gevolg dat de situatie nog meer scheefgetrokken is.
Die oogst wordt namelijk bedreigd door één grote vijand en dat is goud (met bij uitbreiding in het kielzog de andere metalen zoals zilver en platina). Centrale bankiers spreken achter gesloten deuren steeds in negatieve termen over de goudmarkt, want ze zijn als de dood voor een stijging van de goudprijs. Daarom worden de kopers van dit edelmetalen ook wel de ‘gold bugs’ genoemd. De centrale banken wereldwijd hebben front gevormd tegen alles wat hun doen en laten bedreigd. En daarvoor gaan ze zelfs drastische maatregelen niet uit de weg.
Op de eerste plaats is er natuurlijk de Chinese centrale bank, die hardnekkig weigert om klare wijn te schenken over de eigen goudvoorraden. Het vermoeden bestaat dat die veel groter zijn dan tot dusver werd aangenomen en dat ze bovendien in snel tempo verder opgebouwd worden. Veel meer dan een vermoeden is dat echter niet. Bovendien is het ook hoogst onduidelijk wat de People’s Bank of China met haar goud van plan is. Hardnekkige geruchten willen dat de Chinezen met een welbewust doel voor ogen hun kluizen met goud vullen.
