Regelmatig worden we door Mario Draghi en zijn team opgeroepen om alsjeblieft wat meer te spenderen. De Europese Centrale Bank oefent daarbij zachte dwang uit, want om de consumptie aan te moedigen zijn de rentevoeten tot nul gereduceerd of zelfs onder nul geduwd. Een dergelijke situatie hebben we nog nooit beleefd. Onze voorouders zouden zich omdraaien in hun graf wanneer ze wisten dat sparen geen stuiver meer oplevert.
Maar Draghi heeft pech gehad, want zijn truucje werkt simpelweg niet. Negatieve rentevoeten doen de Europese huisgezinnen nog meer sparen in plaats van minder te sparen. De achterliggende filosofie daaromtrent is eigenlijk heel eenvoudig: de centrale banken hebben de man in de straat zo’n angst aangejaagd over zijn toekomst dat hij helemaal niets meer durft uit te geven. En dus houdt hij zijn geld angstvallig bij zich.
De jongste cijfers van Eurostat tonen zwart op wit aan dat de spaardrift van de Europeanen flink is toegenomen in plaats van afgenomen. In het tweede kwartaal van dit jaar bedroeg het Europees spaarquotum 12,80% van het beschikbaar inkomen. Dat is een record voor de afgelopen 5 jaar, het is namelijk van het derde kwartaal van 2011 geleden dat wij met z’n allen nog zo’n groot gedeelte van ons inkomen opzij legden om te sparen. En daarmee kan de ECB natuurlijk fluiten naar haar verhoopte stijging van de consumptieuitgaven. En dus bezint Draghi zich over wat er nu moet gebeuren.
De rente verder naar omlaag duwen heeft weinig zin, want het ziet er niet naar uit dat de Europeanen daardoor aangepord kunnen worden om de vinger van de knip te houden. Anderzijds heeft het ook weinig zin om de rente te verhogen, want dan zou het economisch herstel in de kiem gesmoord worden. Dus kijkt de ECB voorlopig machteloos toe wat de andere centrale banken doen. Komt er dan toch helikoptergeld als laatste redmiddel? Binnenkort weten we ongetwijfeld het antwoord op die vraag.
