Zo slaagden ze er in om de banken overeind te houden en om de economie draaiende te houden. Thorstein Polleit van The Mises Institute merkt op dat de centrale banken zodoende een vangnet onder de koersen van aandelen en obligaties hebben aangebracht. Ook de vastgoedprijzen zijn kunnen blijven stijgen dankzij hun optreden.
Als we PwC Research mogen geloven, hoeven beleggers in goud (en dus ook zilver) zich daarover geen zorgen te maken. Het is slechts een kwestie van tijd alvorens er opnieuw hogere koersen in de noteringstabellen zullen verschijnen. En PwC Research baseert zich daarvoor op de statistieken. Goud presteert op lange termijn beter dan aandelen of obligaties, zo wijzen die statistieken uit. En dat is toch wel een verrassende vaststelling.
We krijgen met andere woorden een duaal beeld op de goudmarkt. De centrale banken kopen meer goud, terwijl toch de algemene vraag naar goud een dalende trend vertoont. En dat is op de eerste plaats het gevolg van het optreden van de EFT’s. De vraag naar ETF’s die in goud beleggen blijkt namelijk het grootst te zijn wanneer de goudprijs stijgt. De beleggers blijken dus steeds weer opnieuw achter de feite aan te hollen.
Anderzijds was er het nieuws dat Jerome Powell de nieuwe gouverneur van de Amerikaanse centrale bank wordt. Van dat bericht lagen de beleggers evenmin wakker. Powell is namelijk een ervaren FED-bestuurder die de politiek van zijn voorgangster Janet Yellen gewoon zal verder zetten. Algemeen wordt dus verwacht dat de FED haar serie renteverhogingen aan een rustig tempo gewoon zal verder zetten.
Het gevolg van het optreden van de centrale bankiers is dat een enorme schuldenorgie (in het Engels: debt binge) heeft plaatsgevonden. Er zijn duizenden miljarden dollars aan schulden gemaakt, wat blijkt uit het feit dat de Debt to GDP ratio in de wereldeconomie momenteel 327% bedraagt. Wanneer iemand 10 jaar geleden een dergelijke voorspelling had gemaakt, zou iedereen gedacht hebben dat de persoon in kwestie knettergek was.
Over de huidige stand van de Shiller CAPE index hoeven we ons weinig illusies te maken: de index staat zonder meer torenhoog, zo hoog zelfs dat Robert Shiller zich zorgen begint te maken. De Shiller CAPE index heeft namelijk voor het eerst sinds september 2001 de kaap van 30 overschreven. Shiller adviseert de beleggers om hoe dan ook voorzichtig te zijn wat nieuwe aankopen betreft.
Dat is nodig ook omdat de FED door haar politiek van quantitative easing (QE) en lage rentevoeten de wereld met dollars heeft overspoeld. Volgens de wet van vraag en aanbod moet een groter aanbod van een bepaald product onvermijdelijk leiden tot een lagere prijs. Dat is dus niet gebeurd met de dollar, de Amerikaanse centrale bank heeft haar gang mogen gaan wat het printen van steeds meer dollars betreft.
Michael Hartnett van Bank of America berekende dat alle centrale banken samen nu op hun balansen een totaal bedrag van meer dan 15.000 miljard dollar hebben staan. In de afgelopen 10 jaar is dat bedrag fors opgelopen, alleen al de balans van de Amerikaanse centrale bank is sindsdien vervijfvoudigd. Maar de FED is zeker geen alleenstaand geval, in feite is de hele wereld in hetzelfde bedje ziek. Stilaan wordt de schuldensituatie onhoudbaar
Hartnett windt er dan ook geen doekjes om: de centrale banken hebben een supernova aan liquiditeiten in het financieel systeem gepompt, nooit eerder hebben ze iets van dergelijke omvang gedaan. En we hoeven ons geen illusies te maken: het feit dat de beurzen en de obligatiekoersen zo sterk hebben gepresteerd, is hoofdzakelijk te danken aan het optreden van de centrale banken. Ondanks negatieve factoren zoals Trump, Le Pen, China, de macro-economie...
De keerzijde van de medaille is evenwel dat de balansen van de centrale banken tot het extreme opgeblazen werden. Op die balansen staat nu een totaal bedrag van 13.000 miljard dollar wanneer we de Europese, Chinese en Amerikaanse balansen samentellen. Dat is volgens Jen minstens het dubbele van in 2008. Die explosie van de balansen is uiteraard op de eerste plaats het gevolg van het massaal inkopen van staatsobligaties.
