negatieve rentevoeten

Dat sterkt het vermoeden dat de beweging nog een vervolg kan krijgen, er hangen dus nog hogere goudprijzen in de lucht. Het is alleen wachten op een katalystor die het goud weer in beweging kan brengen. Uit welke hoek de volgende impuls zal komen, valt moeilijk te voorspellen. Het zou wel eens kunnen zijn dat de huidige situatie in renteland de katalysator vormt die de edelmetalen in beweging brengen. Want de spaarders beginnen langzaam maar zeker hun geduld te verliezen met die vervelende negatieve rente.

De Panama Papers tonen dan ook aan dat wij en niemand anders het gelag zullen betalen wanneer het financieel systeem op een onzalig moment zal kapseizen. De overheden maken zich volop klaar voor de bail ins, het aanslaan van ons spaargeld om de banken te redden wanneer deze het water tot boven de lippen stijgt. Maatregelen zoals de negatieve rentevoeten en de war on cash passen allemaal in dat plaatje. Men beseft maar al te goed wat er te gebeuren staat en wie het zich kan veroorloven is zich daar al volop aan het voorbereiden.

Rentevoeten die diep onder nul staan, brengen op langere termijn het business model van de bank in gevaar, zoveel is zeker. Dat business model moet herdacht worden, iets wat rapper gezegd dan gedaan is. Voor sommige banken is het plaatje snel rond: ze kunnen simpelweg niet functioneren in een omgeving van negatieve rentevoeten. Andere banken, maar dat zijn er niet veel, kunnen een aantal jaren in een dergelijke omgeving overleven alvorens ze zich opnieuw moeten kapitaliseren.

Met als logisch gevolg dat de koersen stijgen. Dat gebeurt nu ook op de markt voor obligaties met superlange looptijden, zelfs obligaties met een looptijd van 100 jaar worden gretig opgepakt. De koersen van alle langerlopende obligaties zijn inmiddels fors opgelopen, met als gevolg dat de rendementen zijn gedaald. Brian Tomlinson, global fixed-income manager bij Allianz, wijst er op dat deze evolutie zelfs aan een snel tempo plaatsvindt. Hij heeft het steeds moeilijker om nog obligaties met een interessant rendement te vinden.

Tijdens de crisis van 2007-2008 nam de Amerikaanse centrale bank het voortouw, zij was de eerste die krachtige maatregelen nam om de groei te stimuleren. Die bleken in eerste instantie vruchten af te werpen, de economie in de Verenigde Staten leek langzaam maar zeker uit het dal te kruipen. In zoverre dat de FED kans zag om een normalisering van de rentevoeten aan te kondigen. Maar die normalisering verliep trager dan verwacht, want ook het economisch herstel bleek uiteindelijk toch niet aan de verwachtingen te voldoen.