schulden

Regelmatig wordt er in Europa opgeroepen tot meer ‘deficit spending’, waaronder mag verstaan worden het aangaan van nog meer schulden om de economische groei alstublieft toch in een hogere versnelling te brengen. In eigen land is professor Paul De Grauwe een vurig pleitbezorger van deze aanpak. Die komt simpelweg neer op het volgende: leen maar nog wat meer geld, op het einde zal alles wel goed komen. Wanneer de economische groei inderdaad versnelt, zullen we wel ergens geld vinden om de gemaakte schulden te betalen.

De media hebben al enkele dagen een vette kluif aan de Panama Papers. Het verhaal wordt uiteraard in het lang en het breed uitgesmeerd in de pers. Wie echt wil mee zijn, moet dringend naar de krantenwinkel lopen om zo veel mogelijk kranten en tijdschriften te kopen. U kan natuurlijk ook snel een online abonnement afsluiten op één van de traditionele media die ons land rijk is. Maar steeds meer mensen krijgen een vieze smaak in de mond van de hele zaak. Er is duidelijk iets mis met deze affaire.

Hoeveel schulden kan de wereld aan? De vraag stellen is makkelijk, het antwoord geven een stuk moeilijker. Vast staat alleen dat het bijzonder moeilijk is om tot het oneindige schulden op te bouwen. Op een bepaald moment zullen de financiële markten het niet langer slikken dat alles en nog wat gefinancierd wordt via het aangaan van schulden. En dat moment zou wel eens dichterbij kunnen zijn dan algemeen wordt aangenomen. Toegegeven, aan het huidige tempo waaraan schulden worden aangegaan is de situatie niet langer houdbaar.

We trappen uiteraard een open deur in door te stellen dat de wereld niet vies is van schulden te maken. Meer zelfs, soms krijgen we de indruk dat onze overheden hun uiterste best doen om het wereldrecord schulden maken te verbeteren en als het even kan zelfs zo snel mogeljik. Maar dan schiet ons een spreekwoord te binnen dat al vaker zijn degelijkheid heeft bewezen: de kruik gaat zolang te water tot ze barst. De kans is groot dat we schulden zullen blijven maken tot we met de rug tegen de muur komen te staan. En dan zal het te laat zijn om van koers te veranderen.

We trappen ongetwijfeld een open deur in door te stellen dat we leven in een wereld die op schulden is gebouwd. Het aangaan van schulden is de gewoonste zaak van de wereld geworden en dus doet iedereen vrolijk aan dit spelletje mee. Inmiddels lijkt er zelfs een recordrace aan de gang te zijn met als inzet én opperpalm de titel van grootste schuldenmaker in de wereld. Wie slaagt er in om op zo kort mogelijke termijn zo veel mogelijk schulden te maken?, daar komt het ongeveer op neer.