Waarom groeit de economie nooit aan het tempo dat door de economen vooraf was berekend? De reden hiervoor ligt eigenlijk voor de hand: onze beleidsmakers hebben er alle belang bij om de zaken door een roze bril te bekijken. Later zullen ze wel een uitleg bedenken waarom de groeiprognose geen bewaarheid is geworden. Ze denken dus steeds op de korte en nooit op de lange termijn. Nochtans zouden ze beter wel meer naar de lange termijn kijken, want dat beeld is allesbehalve gunstig. Ons economisch groeimodel heeft namelijk zijn limieten bereikt.
Nochtans zou de evolutie van de grondstoffenprijzen het omgekeerde laten vermoeden. Die prijzen zijn sterk gedaald, waardoor we zouden kunnen vermoeden dat de vraag een stuk lager is dan enkele jaren geleden. Dat zou betekenen dat die vraag opnieuw kan aantrekken, waardoor de economische groei in een hogere versnelling kan belanden. Deze misvatting moet echter dringend uit de weg geruimd worden. Want andere indicatoren geven een heel ander beeld te zien.
Op de eerste plaats is er natuurlijk het schuldenprobleem. De schulden swingen wereldwijd de pan uit en niemand lijkt er in de verste verte ook maar aan te denken om te beginnen met het afbouwen van die schulden. Steeds meer economen wijzen er op dat de groei in het afgelopen decennia hoofdzakelijk op basis van het aangaan van schulden werd gefinancierd. Een dergelijke situatie is vanzelfsprekend niet langer houdbaar.
Eigenlijk zitten de overheden wereldwijd gevangen tussen hamer en aambeeld, want een oplossing voor de huidige problemen is er niet. Die oplossing zou namelijk inhouden dat er eindelijk werk wordt gemaakt van het afbouwen van de schulden, een hardhandige aanpak die onvermijdelijk zouden leiden tot een scherpe economische terugval. De centrale banken en de overheden durven deze stap om begrijpelijke redenen niet te zetten en dus blijven we gewoon verder strompelen zonder hoop op veel beterschap.
