Regelmatig wordt er in Europa opgeroepen tot meer ‘deficit spending’, waaronder mag verstaan worden het aangaan van nog meer schulden om de economische groei alstublieft toch in een hogere versnelling te brengen. In eigen land is professor Paul De Grauwe een vurig pleitbezorger van deze aanpak. Die komt simpelweg neer op het volgende: leen maar nog wat meer geld, op het einde zal alles wel goed komen. Wanneer de economische groei inderdaad versnelt, zullen we wel ergens geld vinden om de gemaakte schulden te betalen.
Deze visie doet ons denken aan een uitspraak gedaan door een Waalse socialistische politicus in de jaren 80 van de vorige eeuw (was het Spitaels of was het iemand anders?). Die had het lef om te verklaren dat het deficiet op de begroting er vanzelf gekomen was en dus ook wel vanzelf zou verdwijnen. Quid non dus, we worden nog altijd geconfronteerd met een tekort op de begroting. Maar deze laissez-faire politiek heeft er wel toe geleid dat we nu tevens opgezadeld zitten met een gigantische schuldenberg.
Dus zou de conclusie moeten luiden dat we Paul De Grauwe een paar flinke oorvegen geven en deze betweterige professor uiteindelijk het zwijgen opleggen. Maar zo eenvoudig liggen de zaken niet. In Europa zijn de Duitsers de belangrijkste tegenstanders van een ‘deficit spending’, maar mogelijk zullen ze vroeg of laat toch bakzeil moeten halen. Volgens een recente economische theorie is een klik in de hersenen noodzakelijk en zullen we inderdaad een agressievere economische groei moeten nastreven door meer schulden aan te gaan.
Duitsland wordt namelijk met de rug tegen de muur gezet: het is kortweg pompen of verzuipen. Wanneer we voor een andere oplossing kiezen, stevenen we onvermijdelijk af op het uiteenvallen van de eurozone en op een dodelijke spiraal zoals Japan die nu beleeft. Maar Europa zal een nieuwe schokervaring (mogelijk het instorten van de Italiaanse banksector) nodig hebben alvorens tot dit inzicht te komen. Spijtig genoeg zal ook deze piste rampzalig aflopen, want het verviervoudigen (om maar iets te zeggen) van de schulden biedt natuurlijk op lange termijn ook geen oplossing. Of met andere woorden: we zitten stevig in de knoei!
