In een eerste scenario gaat hij uit van een status quo situatie, waarbij de komende 5 jaar sterk zouden gelijken op de voorbije 20 tot 40 jaar. De politici blijven geld uitgeven alsof er niets aan de hand is, geld dat ze zullen moeten blijven lenen.
Eén van de bronnen van deflatie is uiteraard China. Dat land is op relatief korte termijn een economische grootmacht geworden. Het voordeel van de Chinezen is dat ze van scratch zijn mogen starten, wat betekent dat ze met de rest van de wereld kunnen concurreren met de allernieuwste technologie. Bovendien zijn arbeidskrachten in China relatief gezien nog steeds spotgoedkoop, ondanks een stijging van de lonen in de afgelopen jaren.
De impotente centrale banken worden namelijk een kopje kleiner gemaakt door de deflatie en dat blijkt een economische plaag te zijn waar weinig of geen kruit tegen gewassen is. Zowel de Federal Reserve, de Europese Centrale Bank, de Bank of Canada, de Bank of Japan en de Zweedse Riksbank hebben een doelstelling wat de inflatie betreft van 2%. Dat objectief blijkt echter niet meer haalbaar, de inflatie blijft koppig flirten met het deflatieniveau. En dat kan bezwaarlijk een goede zaak genoemd worden.
De inflatie hangt trouwens al in de lucht en de goudmarkt heeft dat in de gaten gekregen. De centrale banken zijn uiteraard niet vrij te pleiten van het verhogen van de inflatoire spanningen, ze hebben sinds 2007 meer dan 14.000 miljard dollar in het financieel systeem gepompt. Dat geld is echter bij de banken blijven hangen en is niet meer doorgesijpeld naar de reëele economie. Maar dat betekent niet dat het inflatiegevaar onbestaande is, wel integendeel.
Venezuela is een schoolvoorbeeld van een land dat recent door het hardnekkig volharden in een monetaire politiek die tot niets maar dan ook letterlijk tot niets leidt aan de bedelstaf gebracht. Hoewel rijk aan olie werd Venezuela aan de rand van de afgrond gebracht door een socialistisch beleid dat het geld langs alle kanten over de balk gooide. Ook de Venezolanen hebben inmiddels kennis mogen maken met het begrip ‘hyperinflatie’ en het is waarschijnlijk bijlange na niet het laatste land dat in een soortgelijke situatie zal verzeild raken.
Dat de huidige situatie niet zonder gevaar is, staat als een paal boven water. Regelmatig wordt gewaarschuwd om in dat verband het verhaal van de Duitse hyperinflatie uit de jaren 20 van vorige eeuw niet over het hoofd te zien. Volgens Jeff Gundlach, de beheerder van DoubleLine Funds, doen negatieve rentevoeten niet wat ze verwacht worden te doen. Ze stimuleren namelijk niet de economische groei, zoals op het eerste gezicht verwacht wordt dat ze zouden doen.
Deze vorm van inflatie zou zelfs op een presenteerblaadje aangeboden kunnen worden wanneer er in de huidige situatie niets wijzigt. Maar zullen de financiële markten hyperinflatie herkennen wanneer ze zich aandient? Hoe ziet een hyperinflatoire situatie er in de praktijk uit?, is dan een volgende logisch vraag. Toeval of niet, maar op dit moment is er een land dat zich in snel tempo richting hyperinflatie begeeft. Het is dus alleszins de moeite waard om de situatie in dat land eens onder ogenschouw te nemen. Een gewaarschuwd man is er namelijk nog altijd twee waard.
Van Japan wordt verwacht dat het land uiteindelijk als eerste zal uitpakken met "helicopter money", het uitstrooien van gratis geld over de economie in de hoop op die manier de economische groei te kunnen stimuleren. De Japanners genieten de bedenkelijke reputatie het verst te durven gaan wat monetaire experimenten betreft. Ze hebben daar dan ook al 25 jaar ervaring mee, want zo lang ligt hun economie al op apegapen. Maar de kans lijkt klein dat helikoptergeld het wondermiddel zal zijn dat in dit geval soelaas brengt.
De vraag moet echter gesteld worden of de inflatie inderdaad volledig onder controle is zoals men ons maar al te graag wil doen geloven. De man in de straat, zowel in de Verenigde Staten als aan deze kant van de Atlantische Oceaan, heeft het gevoel dat het dagelijks leven wel degelijk duurder wordt, ook al weerspiegelt zich dat niet in de inflatiecijfers. De jongste maanden hebben sommige blogs zich bezig gehouden met het berekenen van de echte kostprijs van het leven van alledag. Charles Hugh-Smith heeft op OfTwoMinds blog geprobeerd het echte inflatieniveau te berekenen.
Vooral de Amerikaanse centrale bank heeft er een handje van weg om ons van alles wijs te maken. Maar langzamerhand groeit het besef dat Pietje de Leugenaar spelen uiteindelijk toch niets uithaalt. Een lid van de raad van bestuur van de FED heeft de handdoek in de ring gegooid en zich geout door de waarheid te vertellen. Cleveland FED President Loretta Mester verklaarde onomwonden dat de volgende stap in de monetaire politiek niet anders dan helikoptergeld kan zijn.
