Zo slaagden ze er in om de banken overeind te houden en om de economie draaiende te houden. Thorstein Polleit van The Mises Institute merkt op dat de centrale banken zodoende een vangnet onder de koersen van aandelen en obligaties hebben aangebracht. Ook de vastgoedprijzen zijn kunnen blijven stijgen dankzij hun optreden.
Het gevolg van het optreden van de centrale bankiers is dat een enorme schuldenorgie (in het Engels: debt binge) heeft plaatsgevonden. Er zijn duizenden miljarden dollars aan schulden gemaakt, wat blijkt uit het feit dat de Debt to GDP ratio in de wereldeconomie momenteel 327% bedraagt. Wanneer iemand 10 jaar geleden een dergelijke voorspelling had gemaakt, zou iedereen gedacht hebben dat de persoon in kwestie knettergek was.
Jarenlang hebben deze de waarschuwing genegeerd dat hun monetaire politiek grote risico’s inhield, meer bepaald wat betreft inflatie en zelfs hyperinflatie. De economen met een inflatieboodschap werden echter geruime tijd uitgelachen, want in plaats van met inflatie werd het economische landschap met deflatie geconfronteerd. De wetten van de economie waren veranderd, zo luidde de reactie, en inflatie was iets uit een ander tijdvak.
Portugal kan het volgende epicentrum van een financiële crisis worden en daarom is het absoluut noodzakelijk dat Novo Banco wordt gered. Maar niet iedereen binnen de regering is eens over de manier waarop dat zou moeten gebeuren. Het Linkerblok zou een nationalisatie van de bank willen afdwingen, maar die zou de belastingbetalers niets mogen kosten. De problemen bij Novo Banco zijn, zoals die bij de andere Europese banken, nog altijd een gevolg van de grote crisis van 2008.
Maar dat is momenteel niet de belangrijkste kopzorg die de beleggers zich moeten maken. De centrale banken zitten namelijk met een levensgroot probleem opgezadeld dat rechtstreeks te maken heeft met hun verlies aan geloofwaardigheid. De forexmarkten, waar de valuta’s worden verhandeld, trekken zich namelijk geen bal meer aan van wat de centrale banken doen of niet doen. En dat geeft toch wel stof tot nadenken.
Te weinig inflatie is anderzijds ook niet goed, want dan belanden we in een deflatiescenario. En dat is één van de andere demonen die de centrale bankiers liever zien gaan dan komen. De jongste jaren is deflatie de belangrijkste boeman geweest. Veel centrale banken schreeuwden om wat inflatie, een economische situatie die ze in normale omstandigheden liever zouden vermeden hebben.
De impotente centrale banken worden namelijk een kopje kleiner gemaakt door de deflatie en dat blijkt een economische plaag te zijn waar weinig of geen kruit tegen gewassen is. Zowel de Federal Reserve, de Europese Centrale Bank, de Bank of Canada, de Bank of Japan en de Zweedse Riksbank hebben een doelstelling wat de inflatie betreft van 2%. Dat objectief blijkt echter niet meer haalbaar, de inflatie blijft koppig flirten met het deflatieniveau. En dat kan bezwaarlijk een goede zaak genoemd worden.
Waarom negatieve rentevoeten de komende depressie niet zullen stoppen? Dat is volgens Bill Bonner, de oprichter van Agora, de logica zelf. Ook in de Verenigde Staten zal de rente onvermijdelijk onder nul geduwd worden. De Amerikaanse centrale bank zal namelijk mee moeten doen aan het wereldwijde aanbod om de rente zo laag mogelijk te duwen. Het is volgens Bonner nog slechts een kwestie van tijd alvorens het zo ver zal zijn. Zoden aan de dijk zal dit echter niet brengen. En hij legt uit waarom.
Tijdens de crisis van 2007-2008 nam de Amerikaanse centrale bank het voortouw, zij was de eerste die krachtige maatregelen nam om de groei te stimuleren. Die bleken in eerste instantie vruchten af te werpen, de economie in de Verenigde Staten leek langzaam maar zeker uit het dal te kruipen. In zoverre dat de FED kans zag om een normalisering van de rentevoeten aan te kondigen. Maar die normalisering verliep trager dan verwacht, want ook het economisch herstel bleek uiteindelijk toch niet aan de verwachtingen te voldoen.
De gewone media maken er nauwelijks gewag van, maar de situatie is in feite veel erger dan we zelfs in onze stoutste dromen durven voor te stellen. Het verhaal van de dollar spreekt in dat verband boekdelen. De klok tikt inderdaad ongenadig tegen de greenback. De Amerikaanse munt is nu al 45 jaar een munt waarvan de waarde louter en alleen op vertrouwen is gebaseerd. De bekende columnist en belegger Jim Grant is van mening dat dit niet zo kan blijven duren. Zoals de andere centrale banken heeft ook de FED de afgelopen jaren ongemeen grote risico’s genomen in haar monetaire politiek.
