Op de Canadese vastgoedmarkt waren de prijzen inderdaad door het dak gevlogen en dat kon niet blijven duren. Inmiddels gaan we weer even snel naar omlaag als we voordien naar omhoog zijn gegaan. Maar de Canadese vastgoedmarkt is maar één voorbeeld van een zeepbel, er zijn er heel wat anderen te vinden.
Hij spreekt namelijk van de "Great Fall" bij aandelen en dat kan op twee manieren opgevat worden. Hartnett verwacht namelijk een daling van de beurskoersen in de herfst, zodat het woord ‘fall’ hier inderdaad in beide betekenissen bruikbaar is. Het is zijn vaste overtuiging dat elke verdere stijging van de aandelenkoersen later dit jaar voor problemen zal zorgen. Want in zijn ogen is het keerpunt op de financiële markten nabij.
Hij spreekt namelijk van de "Great Fall" bij aandelen en dat kan op twee manieren opgevat worden. Hartnett verwacht namelijk een daling van de beurskoersen in de herfst, zodat het woord ‘fall’ hier inderdaad in beide betekenissen bruikbaar is. Het is zijn vaste overtuiging dat elke verdere stijging van de aandelenkoersen later dit jaar voor problemen zal zorgen. Want in zijn ogen is het keerpunt op de financiële markten nabij.
Ogenschijnlijk is er niets aan de hand: zowel de beurzen als de obligatiemarkten hebben de Amerikaanse renteverhogingen moeiteloos verteerd, in zoverre dat het lijkt alsof niets of niemand hen nog kan deren. De Dow Jones houdt rustig stand boven het niveau van 20.000 punten, hoewel in de afgelopen weken een rustpauze werd ingelast. Op de obligatiemarkten is al evenmin een vuiltje aan de lucht. Van waarschuwingen over bubbles ligt niemand nog wakker.
Het opgeven van de goudstandaard heeft achteraf bekeken de kans geboden om het bancair systeem te gebruiken om op grote schaal schulden te maken. Een evolutie die we ons nu ongetwijfeld beklagen, want in feite is de situatie compleet uit de hand gelopen. In het verband met de goudstandaard is het de moeite waard om eens te kijken naar de houding van Alan Greenspan, de voorganger van Ben Bernanke aan het hoofd van de Amerikaanse centrale bank. In de periode voorafgaande aan zijn periode als FED-president was Greenspan een groot voorstander van de goudstandaard.
De aanwezigen waren dan ook ronduit teleurgesteld. Ze hadden zich vol verwachting ingeschreven, vol vertrouwen dat hun bankier hen een heel stuk wijzer zouden maken. Dat bleek echter een grote misrekening te zijn. Maar eigenlijk kan men die vermogensbeheerders weinig of niets verwijten, want ook zij kunnen alleen maar vaststellen dat we in eigenaardige tijden leven. Zeepbellen, zeepbellen en nog eens zeepbellen, zo zou de huidige situatie samengevat kunnen worden. Vooral op de obligatiemarkten is de toestand zonder meer zorgwekkend te noemen. Aan bubbles daar geen gebrek.
Maar niet iedereen is het daar mee eens. Sam Zell is een bekende naam in de VS en hij gelooft dat de FED het boeltje grondig heeft verpest. Loontje zal om zijn boontje komen, want de centrale bank heeft te lang de realiteit ontkend. Naar de buitenwereld doet ze het uitschijnen of alles op wieltjes loopt, maar dat is een loopje nemen met de waarheid. Het goedkoop geld heeft de risico’s van ontlenen kleiner gemaakt, waardoor de grootbanken de markt met massa’s kredieten hebben overspoeld. Maar Zell stelt zich de vraag welke waarde iets heeft dat gratis wordt weggegeven.
De centrale banken hebben namelijk gekozen voor de vlucht vooruit. Ze zijn een pad ingeslagen waarvan ze zelf niet meer weten waar het naar toe leidt. Maar dat is het ergste nog niet, want veel erger is dat ze al evenmin weten hoe ze de weg terug zullen vinden. Het financieel systeem zoals we dat altijd hebben gekend is door het optreden van de centrale banken zo rot als kaas geworden. Die centrale banken hebben bovendien de beleggers een rad voor de ogen gedraaid, in zoverre dat deze dapper hebben meegedaan aan het blazen van zeepbellen.
We bevinden ons in een wereld die in sneltreinvaart op negatieve rentevoeten afstevent. De kop werd afgebeten door de Bank of Japan, waarna de centrale banken van Zweden, Denemarken en Zwitserland het voorbeeld van de Japanners zijn gaan volgen. De volgende in het rijtje was de Europese Centrale Bank en algemeen wordt aangenomen dat nog andere centrale banken zullen aanschuiven. Maar eigenlijk zijn al deze centrale banken vergeten om één belangrijke vraag te stellen. Wat zijn de ongewenste gevolgen van negatieve rentevoeten?
Tot enkele maanden geleden was de ‘zero bound’ gespreksonderwerp nummer één in de financiële pers. De rentevoeten waren in de belangrijkste industrielanden namelijk tot nul gereduceerd en dat was een situatie waar het even wennen aan was. Zowat iedereen was er van overtuigd dat daarmee een punt was gezet onder de politiek van monetaire verruiming zoals die door de banken in de afgelopen jaren werd gevoerd. Deze wetenschap dat er een eindpunt was bereikt, was van groot belang voor de financiële markten.
