De Amerikaanse centrale bank heeft daar weliswaar een poging toe gedaan, maar werd onderweg teruggefloten. In Europa is van het optrekken van de rente tot dusver nog geen sprake, er wordt integendeel zelfs gesproken om de rente weer naar omlaag te duwen. De vraag is nu waar de wereldeconomie zich zou bevinden zonder de stimulerende maatregelen van de overheid.
Uiteraard zal China deze zaak niet zomaar blauw-blauw laten, Beijing zal ongetwijfeld tegenmaatregelen nemen. Een escalatie van het conflict is wel het laatste waar de wereldeconomie behoefte aan heeft. China is de grootste handelspartner van de VS, de snelst groeiende exportmarkt en de derde afzetmarkt voor het land in de wereld. De financiële markten zijn niet voorbereid op een dergelijk scenario.
De combinatie van twee factoren zou ons fataal kunnen worden. Op de eerste plaats hebben de overheden het centraal systeem overeind gehouden door het aangaan van steeds meer schulden. Het aangaan van de schulden is de gewoonste zaak van de wereld geworden, in zoverre dat niemand er nog wakker van ligt. Maar hoe men het ook draait of keert, schulden moeten ooit terugbetaald worden. En daar wringt het schoentje voor de eerste keer.
Simon Lue-Fong stelt vast dat het optimisme over de emerging markets stilaan richting plafond is gestegen. Zowat alles en iedereen is positief geworden over de groeimarkten, dit in schrille tegenstelling tot wat nog niet zo lang geleden het geval was. Toen werd met name China beschouwd als een regelrecht gevaar voor de wereldeconomie. China stond economisch op de rand van het instorten, zo heette het toen.
In dat verband moeten we denken aan een uitspraak van de bekende Amerikaanse schrijver Mark Twain. Die zei ooit het volgende: “If you don’t read the papers you’re uninformed. If you do read them, you’re misinformed”. Of met andere woorden wie de kranten niet leest, zal niet op de hoogte zijn van wat rondom hem gebeurt. Maar wie ze wel leest, zal de verkeerde info ontvangen. Vertaald naar vandaag wil dit zeggen dat we zeer voorzichtig moeten zijn met alles wat ze via welk medium dan ook ons op de mouw proberen te spelden.
Maar de inflatiewens heeft een heel vervelend kantje. Want de centrale banken willen wel inflatie, maar dan liefst niet te veel. Inflatie heeft namelijk de eigenschap dat ze moeilijk in de hand te houden is. De stap van beperkte naar galopperende inflatie is namelijk snel gezet, met als bijkomende eigenschap dat die inflatie moeilijk onder controle te houden is. De boodschap luidt dan ook dat de evolutie van de inflatie nauwlettend in de gaten moet gehouden worden.
Het besef was namelijk gegroeid dat er in ons financieel systeem explosieven verscholen zitten die in geval van een ontploffing onnoemelijke schade kunnen aanrichten. Die explosieven zijn met name wat Warren Buffett ooit de financiële massawapens van destructie noemde, meer bepaald de derivaten. De crisis van 2007-2008 en de daaropvolgende Great Recession lijkt nog een verre herinnering, maar is dat allesbehalve. Een ezel stoot zich misschien geen 2x aan dezelfde steen, maar de banken zijn ongestraft blijven verder werken met die gevaarlijke afgeleide producten.
Overheden en centrale banken speelden hoog spel, maar het stond in de sterren geschreven dat ze gedoemd waren om te mislukken. Geldcreatie op grote schaal is nog nooit het geslaagde recept geweest om de economische groei in een hogere versnelling te brengen. Japan vormt daar een goed voorbeeld van. Ondanks het feit dat de Bank of Japan massaal geld in de economie pompte, groeide die in de voorbije jaren gemiddeld slechts met 1%. En niets lijkt te helpen om de groei naar een hoger niveau te tillen.
Economisch gaat het steeds beter, tenminste wanneer we opnieuw de traditionele media mogen geloven. De berichtgeving die ons dagelijks bereikt spreekt van een voorzichtige economische groei, van een toename van het aantal jobs, van de terugkeer van de rust op de financiële markten en ga zo maar door. De belangrijkste exponent van de betere gang van zaken zijn de aandelen- en obligatiemarkten, die hoge toppen blijven scheren. Dus op het eerste gezicht lijkt er alleszins op economisch vlak niets aan de hand zijn.
Het wordt hoog tijd dat we eindelijk eens de waarheid vernemen over wat er zich nu eigenlijk afspeelt in China. We hebben het al vaker geschreven: het verhaal van de economische opkomst van het voormalige Middenrijk is er eentje met haken en ogen aan. De groei van de Chinese economie gebeurde aan een hallucinant tempo in zoverre dat ze de rest van de wereld paf deed staan. Die probeerde zo snel mogelijk mee aan boord te komen, in de hoop dat de explosieve groei van de Chinese bedrijfswereld ook elders in de wereld voor nieuwe banen zou zorgen.
