Een Keynesiaanse politiek dus, maar stilaan wordt duidelijk dat deze manier van werken geen toekomst meer heeft. De overheden hebben wereldwijd hun uitgaven met schulden betaald en doen dat trouwens nog steeds. Maar die terugbetaling wordt steeds problematischer.
Het team van Bank of America Merrill Lynch kwam tot de vaststelling dat de rentevoeten momenteel zelfs op het laagste peil in 5.000 jaar staan. De Amerikaanse zakenbank ging dus terug tot 3.000 voor Christus naar de tijd van de eerste Egyptische farao’s wat het meten van de rentestand betreft. In het geval van het Verenigd Koninkrijk was er een ijkpunt dichter bij het heden, in dat land is de rente teruggevallen tot het laagste niveau sinds 1705. Opmerkelijk is dat Japan niet voor het eerst kennismaakt met negatieve rentevoeten, dat was namelijk ook al in 1870 het geval.
Dat is alleszins ook de mening van Annette Hjerto, die voor de Noorse levensverzekeraar KLP 200 miljard Noorse kroon belegt. Mevrouw Hjerto geeft momenteel de voorkeur aan cash boven obligaties, hoewel het in het huidige klimaat van lage tot zelfs negatieve rentevoeten bijzonder moeilijk zal worden om aan de verplichtingen te voldoen. Met cash valt er namelijk nauwelijks een rendement te realiseren. Maar dat is ook met obligaties niet langer het geval en dat is allemaal de schuld van de centrale banken.
Dat maakt dat China een ‘wild card’ in de wereldeconomie is. Regelmatig wordt gewaarschuwd voor een harde landing van de Chinese economie. Die is er weliswaar nog altijd niet gekomen, maar uitstel betekent in dit geval zeker geen afstel. China bengelt op een smalle koord en een val in de diepte behoort nog altijd tot de mogelijkheden. Bijkomend nadeel is dat het hier een centraal geleide economie betreft, wat als consequentie heeft dat de regering in Beijing ons over de gezondheidstoestand van haar economie kan komen vertellen wat ze wil.
Een correctie zag er inderdaad onvermijdelijk uit, maar dat was buiten de waard gerekend. In dit geval dus de centrale banken, want die bezorgden de financiële wereld een schok zoals deze nog maar zelden had meegemaakt. Zonder blikken of blozen werd de rente tot onder nul geduwd. Met als gevolg dat de hausse op de obligatiemarkten nog een verlengstuk kreeg en zelfs eentje dat kon tellen. Want theoretisch kan de rente nu nog veel verder onder nul gaan, met als gevolg dat de obligatiekoersen compleet door het dak kunnen vliegen.
