Het minst wat we kunnen zeggen, is dat we leven in een wereld niet meer functioneert zoals dat in het verleden het geval was. Het is natuurlijk een cliché, maar vroeger was alles eenvoudiger. De economie van een bepaald land draaide vierkant en dus nam de centrale bank de gepaste maatregel: ze verlaagde de basisrente. Maar zou eenvoudig liggen de zaken niet meer. De rente is al tot onder nul geduwd en dat heeft tot dusver geen bal geholpen. Wie weet wat er nu nog te doen staat, mag het zeggen. Want onze centrale bankiers zijn ten einde raad.
De impotente centrale banken worden namelijk een kopje kleiner gemaakt door de deflatie en dat blijkt een economische plaag te zijn waar weinig of geen kruit tegen gewassen is. Zowel de Federal Reserve, de Europese Centrale Bank, de Bank of Canada, de Bank of Japan en de Zweedse Riksbank hebben een doelstelling wat de inflatie betreft van 2%. Dat objectief blijkt echter niet meer haalbaar, de inflatie blijft koppig flirten met het deflatieniveau. En dat kan bezwaarlijk een goede zaak genoemd worden.
Het is natuurlijk niet zo dat de centrale bankiers natte dromen hebben van prijsstijgingen, eerder hebben ze een broertje dood aan lagere prijzen. Een daling van de consumentenprijzen op consequente basis leidt automatisch echter tot een deflatoir scenario en daar zit niemand echt op te wachten. Maar steeds opnieuw moeten we tot de conclusie komen dat die centrale banken in de huidige marktomstandigheden compleet machteloos staan.
Dat blijkt vooral in Japan, waar de consumentenprijzen al gedurende 49 van de 84 meest recente kwartalen zijn gedaald. Dit land zit tot over de oren in de stront en weet ondertussen niet meer van welk hout pijlen te maken. De Japanners stellen aankopen uit in de wetenschap ze later waarschijnlijk toch weer goedkoper kunnen kopen. Maar deflatie is meestal een tijdelijke toestand, te vergelijken met een elastiek die te ver wordt uitgerokken. Op een bepaald moment zal die elastiek namelijk met grote kracht terugveren, meer bepaald wanneer zal blijken dat steeds meer producten, goederen en grondstoffen schaars en dus duurder zijn geworden. De link tussen deflatie en hyperinflatie kan dus veel sneller gelegd worden dan de meeste mensen denken.
