Sommige zaken liggen op het eerste gezicht voor de hand, maar zijn bij nader toezien toch wel iets complexer dan eerst gedacht. Zo is in renteland van alles aan de hand dat niet echt pluis is. En dan bedoelen we uiteraard het gegeven dat de rentevoeten onder nul zijn geduwd. De uitleg die de centrale bankiers ons geven, klinkt heel logisch. Ze willen namelijk de economie kost wat kost doen groeien, punt aan de lijn. Maar zo simpel is het allemaal niet.
Hoe zijn de centrale banken er toe gekomen om de rente negatief te maken? Eerst was er ZIRP, de fase van de nulrentevoeten. ZIRP staat hierbij voor Zero Interest Rate Politics. De pogingen om de economische groei in een hogere versnelling te krijgen door de rente naar nul te laten gaan, waren echter boter aan de galg. En dus werd er naar een tweede wapen gegrepen en dat was quantitative easing. Door de monetaire politiek heel ruim te maken, moest en zou het lukken. Het aankopen van staatsobligaties heeft uiteindelijk al evenmin zoden aan de dijk gebracht.
Dus gingen de economen van de centrale banken nog maar eens aan het cijferen en kwamen ze met een nieuw acroniem op de proppen: NIRP of Negative Interest Rate Politics. Negatieve rentevoeten dus en die moeten de pruttelende economische motor vooralsnog aanzwengelen. Het staat echter in de sterren geschreven dat dit niet zal lukken. Kijk maar naar wat er in Zwitserland gebeurt, waar de inwoners biljetten van 1000 CHF stockeren om een negatieve rentevoet van 0,75% te vermijden. Die negatieve rentegroepen helpen dus ook geen bal.
Nu zijn die economen van de centrale banken ook niet van gisteren, ze beseffen maar al te goed dat als ZIRP niet werk NIRP al evenmin zal werken. Dus is er een andere reden waarom ze naar deze remedie grijpen. Het klinkt misschien ongeloofwaardig, maar zo wringen ze de poort open naar wat nu al ‘helicoptergeld’ wordt genoemd. In de Britse krant UK Telegraph stond te lezen dat de centrale banken uit pure wanhoop rechtstreeks geld zouden gaan uitdelen aan de consumenten, in de hoop dat die toch maar meer zullen consumeren. Die geldbedeling is makkelijker te verkopen wanneer de rente negatief is, zo luidt het dan. Om maar aan te geven hoe groot de wanhoop is bij de overheden, die in zwaar weer het roer van het schip uit handen hebben moeten geven.
