De eerstvolgende crisis kan volgens hem de katalysator worden van een vloedgolf van bail-ins. Bovendien waarschuwt Adams ook voor het verdwijnen van cash uit ons dagelijks leven. In dergelijke scenario bieden "real assets" zoals goud en zilver de beste bescherming.
De invulling van dat helikoptergeld kan verschillen van land tot land. Als we Donald Trump mogen geloven, kan dat helikoptergeld via een omweg uitgedeeld worden. Als een bulldozer wil hij de Amerikaanse economie met een grote hoeveelheid cash overspoelen. Voorlopig is er sprake van een bedrag van 1000 miljard dollar, maar dit bedrag kan naargelang van de omstandigheden nog verder oplopen.
Want de nieuwe president houdt niet van half werk, zo blijkt uit de boodschappen die hij tot dusver de wereld heeft ingestuurd. Zijn bedoeling is duidelijk: de Verenigde Staten weer op de eerste plaats zetten, zeker op economisch vlak. En dus heeft hij krachtdadige maatregelen in het vooruitzicht gesteld van zodra hij zijn intrek in het Witte Huis heeft genomen. Wat mogen we van Trump verwachten zodra hij het voor het zeggen heeft?
Maar Draghi heeft pech gehad, want zijn truucje werkt simpelweg niet. Negatieve rentevoeten doen de Europese huisgezinnen nog meer sparen in plaats van minder te sparen. De achterliggende filosofie daaromtrent is eigenlijk heel eenvoudig: de centrale banken hebben de man in de straat zo’n angst aangejaagd over zijn toekomst dat hij helemaal niets meer durft uit te geven. En dus houdt hij zijn geld angstvallig bij zich.
Maar Haruhiko Kuroda heeft zijn lesje dus nog altijd niet geleerd en ziet de rente nog verder onder nul zakken. Japan is eerder bij verrassing overgestapt naar dit paardenmiddel, nadat de Japanse regering wekenlang bleef ontkennen dat de rente onder nul zou belanden. Eigenlijk heeft de Bank of Japan echter geen enkele andere mogelijkheid dan koppig verder te gaan op het ingeslagen pad, ook al is inmiddels klaar en duidelijk geworden dat dit pad nergens toe leidt.
Steeds meer politici en economen raken er van overtuigd dat helikoptergeld uiteindelijk toch een uitweg kan bieden uit de huidige impasse. Of ze het gelijk aan hun kant hebben, valt natuurlijk nog af te wachten. Het belangrijkste argument dat wordt aangedragen is dat het uitdelen van gratis geld onvermijdelijk tot meer inflatie aanleiding zou geven. Want algemeen wordt aangenomen dat de economische situatie slechts zal normaliseren wanneer de inflatie weer helemaal terug is van weggeweest. Niet te veel inflatie dus, maar ook niet te weinig.
De centrale bankiers blijken zichzelf echter goed vastgereden te hebben, want de facto kunnen ze niet meer achter- maar alleen nog maar vooruit. Het voorbeeld van de Verenigde Staten bewijst namelijk dat het normaliseren van de rente allesbehalve van een leien dakje zal verlopen. President van de FED Janet Yellen heeft weliswaar van de daken geschreeuwd dat ze de rente geleidelijk aan zou optrekken, maar in de praktijk is daar niet veel van in huis gekomen. In december van vorig jaar werd de basisrente met een kwart procent verhoogd en dat was het dan.
Anderzijds kunnen de centrale bankiers niet meer voor- of achteruit. Want het heeft geen zin om de rente te verhogen zolang er geen concrete economische resultaten op tafel liggen. Want in dat geval zouden de centrale bankiers moeten toegeven dat ze gefaald hebben, met op de eerste plaats zwaar gezichtsverlies tot gevolg. De gevolgen van het toegeven van het falen van de centrale bankiers kunnen echter desastreus zijn, een crisis zonder weerga behoort alleszins tot de mogelijkheden.
Dominic Konstam van Deutsche Bank probeert een antwoord op deze vraag te formuleren. Naar zijn mening hoeven we niet meer te rekenen op positieve effecten van de negatieve rentevoeten. Het voorbeeld van Japan spreekt in dat verband boekdelen. De Japanners hebben alle hoop al opgegeven om nog een straaltje licht aan de horizon van de negatieve rentevoeten te vinden. Datzelfde lot staat ook Europa te wachten, maar we zullen nog enkele maanden geduld moeten koesteren alvorens dat besef is doorgedrongen tot de Europese Centrale Bank.
De afgelopen jaren bereikte de macht van de centrale banken een absoluut hoogtepunt. Zij en niemand anders boden een oplossing voor de problemen die zich wereldwijd als gevolg van de subprimecrisis aandienden. Vooral dankzij het krachtdadig optreden van de Amerikaanse FED slaagden de centrale banken er uiteindelijk toch in om de privé-banken overeind te houden. Die dreigden namelijk onder het gewicht van de probleemkredieten te bezwijken. Wat uiteindelijk toch niet gebeurde, hoewel het niet zo veel scheelde.
