We zeggen de zaken liever meteen zoals ze zijn in plaats van ons in allerlei bochten te draaien: het experiment van de ECB met negatieve rentevoeten is één gigantische flop geworden. De Europese Centrale Bank heeft beroep gedaan op extreme monetaire maatregelen om de deflatie voetje te lichten, maar dit zonder veel succes. De situatie is niet verbeterd, maar alleen maar erger geworden. Daardoor dreigt ook de Europese economie steeds verder weg te zinken in een bodemloos gat. Hoe valt te verklaren dat de deflatoire spiraal zich alsmaar meer kan doorzetten?
Heel eenvoudig: het is allemaal begonnen met de prijsval van de olie. Die lijkt alleszins voorlopig min of meer gestopt, maar de effecten van de prijsval zullen nog geruime tijd voelbaar zijn. Want als gevolg van de goedkope energie worden ook een groot aantal andere producten goedkoper. In feite is er een sneeuwbal aan het rollen gegaan die maar moeilijk in zijn vaart te stuiten valt. Mario Draghi zit met andere woorden met een levensgroot probleem opgezadeld.
Dat probleem heeft ook een naam en die naam is ‘stagnatie’. Ondanks alle inspanningen van de ECB dreigt zo’n stagnatie-scenario vooral voor Duitsland en Frankrijk. Dat is een bangelijke gedachte want wanneer Europa opnieuw in een recessie wegzinkt, dreigt het doembeeld op van de combinatie van een recessie met deflatie op één en hetzelfde tijdstip en dat terwijl inmiddels overduidelijk is gebleken dat rentedalingen de economie niet langer stimuleren.
Inmiddels zijn de wapens van Mario Draghi opgebruikt. Algemeen wordt hij verwacht dat in eerste instantie hij de depositorente van de ECB verder met 0,10% zal verlagen tot minus 0,40%. Vervolgens zal die stelselmatig verder verlaagd worden. Dat HSBC, JP Morgan, Goldman Sachs, Morgan Stanley en andere grootbanken al meermaals gewaarschuwd hebben dat negatieve rentevoeten niet het minste effect sorteren, wordt door de ECB-president simpelweg genegeerd. Hij probeert tegen heug en meug toch het onmogelijke te realiseren.