Wereldwijd valt een groeiende kloof merkbaar tussen de politiek zoals die door de overheden wordt gevoerd en het sentiment onder de burgers die deze politiek moeten ondergaan. Woedende burgers pikken niet langer wat de regeringen hen voorspiegelen en steken hun ongenoegen in het stemlokaal niet onder stoelen of banken. Dat blijkt uit de opkomst van populistische partijen in verschillende landen in welke vorm dan ook. Het zal duidelijk zijn dat de regeringsleiders in de toekomst steeds meer rekening zullen moeten houden met het ongenoegen dat er bij de bevolking leeft.
Dat de Britten voor een vertrek uit de Europese Unie hebben gekozen, heeft geleid tot speculaties over de betekenis voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Libby Cantrill, Head of Public Policy van vermogensbeheerder PIMCO, wijst in haar net verschenen blog op overeenkomsten tussen de Britse kiezers die voor een Brexit hebben gestemd, en de Amerikaanse kiezers die de kandidatuur van Donald Trump steunen. Er blijkt namelijk een merkwaardige vorm van gelijkenis te bestaan tussen deze kiezers aan beiden zijden van de Atlantische Oceaan.
Ze zijn steeds bozer omdat ze niet profiteren van de mondialisering, en hebben een verlangen naar vroeger tijden, met als gevolg een neiging tot protectionisme, nativisme ('eigen volk eerst') en een afkeer van de gevestigde politiek. Veelal zijn het volgens Cantrill oudere, niet-academisch opgeleide blanken die in provinciale gebieden wonen. Kortom: de opkomst van het populisme in de ontwikkelde landen is reëel, maar er zijn ook relevante verschillen tussen het VK en de VS om in gedachten te houden in de aanloop naar de Amerikaanse presidentsverkiezingen.
Zo is volgens Cantrill de kwestie over het EU-lidmaatschap iets heel anders dan de vraag of iemand een geschikte presidentskandidaat is. Daarnaast is het Amerikaanse electoraat anders samengesteld dan het Britse: volgens de laatste volkstelling is ongeveer 15% van de Britse bevolking niet-blank, en in de VS 31% van de kiezers – onder wie veel recente immigranten. In de VS is daardoor meer weerstand tegen anti-immigratieretoriek dan in het VK. Maar hoe dan kampen beide landen in toenemende mate met protesten van burgers die de door de regering gevoerde politiek niet kunnen pruimen.
