Eén van de belangrijkste kenmerken van de grondstoffenmarkt is het volatiele karakter er van. Prijzen van allerlei soorten commodities kunnen fors schommelen, dit naargelang van de marktomstandigheden. In een periode van economische hoogconjunctuur is er veel vraag naar grondstoffen en zullen de prijzen hoog zijn. Gaat het economisch wat minder, dan krijgen we automatisch druk op de prijzen. De bedrijven uit de sector hebben hiermee leren leven, ze hebben hun investeringsgedrag hieraan aangepast.
Maar de algemene prijsval van 2015 heeft zowat iedereen in de sector bij verrassing genomen. Ze was sterker en dieper dan de baisse die volgde op het omvallen van Lehman Brothers in 2007. Het gevolg was een annus horribilis voor alle bedrijven die in de sector commodities actief zijn. Deze bedrijven verloren in 2015 meer geld dan ze konden verdienen tijdens de 8 voorafgaande jaren. De mijnbouwbedrijven met activa van 50 miljoen dollar of meer verloren allen samen na belastingen 227 miljard dollar, zo maakte het Amerikaanse Commerce Department bekend.
Of met andere woorden: tijdens een periode van 12 maanden gingen vrijwel alle winsten verloren die in het decennium voordien gerealiseerd werden. Niets of niemand in de sector bleef gespaard. De Amerikaanse schaaloliebedrijven kregen de zwaarste klappen, maar ook de bedrijven uit het universum van de edelmetalen bleven niet gespaard van de pijn. In het laatste geval kan een terugval van de vraag vanuit China bezwaarlijk als verklaring ingeroepen worden, de Chinezen bleven namelijk zilver en goud kopen.
De malaise in de mijnbouwsector wordt duidelijk aangetoond door de problemen bij Caterpillar. De grootste leverancier van mijnbouwmachines zag maand na maand de verkopen dalen, wat wijst op een crisis die erg diep zit. Alle mijnbouwbedrijven samen, dus ook rekening gehouden met die uit het segment basismetalen, zagen de omzet tijdens het vierde kwartaal van 2015 met 38% dalen. Maar het gevolg hiervan is dat de productiecapaciteit fors werd teruggeschroefd. En dat heeft dan weer tot gevolg dat de prijzen opnieuw kunnen exploderen wanneer de markt een nieuw evenwicht heeft gevonden.
