Er zijn geen zekerheden meer in dit leven, alles is op losse schroeven komen te staan. De meeste beleggers dreigen in een omgeving van negatieve rentevoeten volledig het noorden kwijt te raken. Alles wat ze vroeger met heel veel moeite geleerd hebben, blijkt plots geen fluit meer waard te zijn. Eén van de steunpijlers van de beleggingsleer was dat obligaties garant stonden voor een stabiele portefeuille. Naargelang van het risicoprofiel kon de post obligaties aangevuld worden met een post aandelen.
Maar plots blijken die oh zo veilige obligaties toch niet zo veilig te zijn. En met de rendementen valt het daarenboven ook nog eens flink tegen. Duitse, Zwitserse, Japanse en Nederlandse obligaties met een looptijd van 10 jaar bieden momenteel negatieve rentes. De beleggers zitten uiteraard niet te springen om te moeten betalen voor een obligatie in portefeuille te mogen nemen. Zelfs de Italiaanse en Spaanse staatsobligaties, die bezwaarlijk als superveilig mogen beschouwd worden, leveren een rendement van minder dan 1% op.
Brazilië is dan weer een geval apart. Dit land is een economische puinhoop van jewelste, maar Braziliaanse staatsobligaties leveren minder dan 5% op. In ‘normale’ omstandigheden zou dat het dubbele of zelfs het driedubbele zijn geweest. Geconfronteerd met extreem lage rentevoeten maken de beleggers waar ze maar kunnen jacht op rendement, rendement dat echter steeds moeilijker te vinden is. Bovendien zijn aan de jacht op rendement steeds grotere risico’s verbonden, want de obligatiemarkt is een gevaarlijke plaats geworden.
Vroeg of laat kunnen de rendementen op obligaties beginnen te stijgen, vooruitlopend op renteverhogingen door de centrale banken. In dat geval kan zich op de obligatiemarkten een heus bloedbad voltrekken. Fitch Ratings berekende dat de beleggers 37.700 miljard dollar hebben belegd in investment grade staatsobligaties. In geval van een renteverhoging kan het verlies op deze obligatieposities oplopen tot 10%, wat neerkomt op een bedrag van 3.700 miljard dollar. Een bedrag om niet 1x maar 2x van te slikken. Het gemiddelde rendement op een staatsobligatie met een looptijd van 10 jaar is nu 270 basispunten lager dan in 2011. Iets wat waarschijnlijk voor zich spreekt.
