Het zullen nog bange dagen worden alvorens de kalender de datum van donderdag 23 juni zal aanwijzen. Die dag beslissen de Britten of ze al dan niet Europa zullen verlaten en de kans dat dit effectief zal gebeuren is de jongste dagen een stuk groter geworden. In zoverre dat de Europese Centrale Bank al aangekondigd hebben zich schrap te zullen zetten om de gevolgen van een eventuele Brexit op te vangen. De vrees voor die Brexit is natuurlijk ook de reden waarom zich vreemde gebeurtenissen op de obligatiemarkten afspelen.
De rente op de Duitse 10-jarige staatsobligatie is namelijk eerder deze week onder nul gedoken. Andy Bosomworth, hoofd portefeuillebeheer op het kantoor van vermogensbeheerder PIMCO in München, zette dit nieuws in historisch perspectief: ‘Join the Club’, zo luidde zijn conclusies. Want Duitsland was zeker niet het eerste land dat met negatieve rentevoeten mocht kennismaken, want een buurland was al eerder van de partij. Duitsland en Zwitserland hebben veel verschillen, ook al liggen de landen dicht bij elkaar.
Toekomstige financiële historici zullen waarschijnlijk 14 juni 2016 aanmerken als de dag waarop er één verschil verdween: voor het eerst zijn er nu ook in Duitsland negatieve rendementen op de staatsobligaties met een looptijd van 10 jaar waargenomen. Dat komt deels door de stijgende onzekerheid of de Britten zullen stemmen om de Europese Unie wel of niet te verlaten, deels door het negatieve rentebeleid en de maandelijkse opkopen van 80 miljard euro aan obligaties door de ECB, en deels door langjarige invloeden die leiden tot lagere investeringen en een oplopende spaarquote.
De rente op bunds schommelde deze week met tussenpozen onder de nullijn en -3 basispunten. Terwijl dat nieuw is voor Duitsland, is het een oud fenomeen voor Zwitserland. De rente op Zwitserse 10-jarige staatsobligaties is sinds begin 2015 negatief, en staat nu op minus 0,50%. De Zwitserse obligatiemarkt heeft dit onbekende terrein in elk geval al in kaart gebracht. De vraag is uiteraard wat er nu zal gebeuren wanneer de Britten op donderdag 23 juni daadwerkelijk Europa de wacht zouden aanzetten.
