De gevolgen van het Italiaans referendum zullen in de komende weken pas echt duidelijk worden, dit naarmate we meer zullen weten over de situatie bij de Italiaanse banken. Die banken kunnen dieper in de problemen raken wanneer de rente in Europa weer aantrekt. Dat gegeven lijkt weliswaar nog ver weg, maar het staat als een paal boven water dat de rente niet eeuwig zo laag kan blijven.
Want een serie rentestijgingen in de Verenigde Staten zou onvermijdelijk de druk op de Europese rentevoeten doen toenemen, zeker wanneer het quantitative easing programma van de Europese Centrale Bank in maart van volgend jaar definitief zou aflopen. We zeggen wel degelijk ‘zou’ maar volgens de oorspronkelijke planning zou dat wel degelijk dan het geval moeten zijn. In de komende weken zal Mario Draghi daar meer duidelijkheid over moeten verschaffen.
Axel Weber, voormalig topman van de Duitse centrale bank, stuurt in dat verband een waarschuwing de wereld in. De beleggers zijn volgens hem onvoldoende voorbereid op wat komen gaat. Want er staat nog veel meer te gebeuren als we een landgenoot van hem mogen geloven. De Duitse minister van Financiën Wolfgang Schäuble waarschuwt op zijn beurt nogmaals dat er voor Griekenland geen plaats meer is binnen de Eurozone.
Tenzij de regering wil hervormen, maar daar blijkt premier Alexis Tsipras weinig zin in te hebben. Wolfgang Schäuble sloot nogmaals een schuldenherschikking uit, want dan zouden de Duitse belastingbetalers kunnen fluiten naar het geld dat ze aan Griekenland hebben geleend. Dat het IMF aandringt op zo’n schuldherschikking, zal de Duitser worst wezen. Aandachtige lezers zullen de boodschap al begrepen hebben: de combinatie van stijgende rentevoeten met de opflakkering van de Griekse problemen kan de crisis in de eurozone in een wip en zucht weer doen opflakkeren.