De analisten krabben zich nog steeds vertwijfeld in de haren wanneer hun wordt gevraagd waarom in hemelsnaam de olieprijs zo diep is gevallen. Meestal wordt een nietszeggend antwoord gegeven in de aard van ‘de vraag is groter dan het aanbod’. Maar dat strookt geenszins met de waarheid. Schulden en niets anders hebben de crash op de oliemarkten veroorzaakt. Inderdaad, schulden vormen momenteel de moderne vorm van pest die ons financieel systeem tot aan de wortels heeft uitgehold.
Eigenlijk zit de situatie op de oliemarkt heel eenvoudig in elkaar. De oliebedrijven hebben zich gefinancierd door het aangaan van schulden, steeds meer schulden. Die schulden moeten terugbetaald worden en dus proberen de oliemaatschappijen zo veel mogelijk olie op de markt te verkopen, ook al beseffen ze maar al te goed dat daardoor de druk op de prijs aanhoudend groot blijft. Maar ze hebben simpelweg geen andere keuze dan verder te doen zoals ze bezig zijn.
In die zin zal de oliemarkt waarschijnlijk nog lang met overaanbod geconfronteerd worden. De vraag is natuurlijk wat met ‘nog lang’ wordt bedoeld. Myles Udland vreest dat het overaanbod op de oliemarkt alleen kan verdwijnen wanneer de bedrijven uit de sector zich op een andere manier gaan financieren. De financiering zou niet langer via schulden mogen gebeuren, maar door de emissie van nieuwe aandelen. Op de huidige lage aandelenkoersen van zowat alle oliebedrijven belooft dat geen makkelijke klus te worden.
In geval van nood zouden de obligatiehouders gedwongen kunnen worden om hun obligaties in te wisselen voor aandelen. Want financiering van obligaties kan gevaarlijk zijn wanneer de rente in de VS verder zou worden verhoogd. We zeggen ‘zouden’, want de kans op een nieuwe renteverhoging door de Fed wordt op basis van de evolutie van de interest rate futures markten ingeschat op slechts 1 op 4. Tenslotte nog iets over de uitstaande schulden in de oliesector. Jaime Caruana van de Bank for International Settlements berekende dat de bedrijven uit de sector allemaal samen in 2014 1.400 miljard dollar aan schulden hadden uitstaan, tegenover slechts 455 miljard dollar in 2006, of met andere woorden een verdrievoudiging op amper 6 jaar tijd.
