Machtigste bank ter wereld kondigt wereldwijde financiële crash aan
Financial Times: 'Centrale banken hebben hoop opgegeven het financiële systeem weer te kunnen repareren - Wereld tot eindeloze crises en valuta-instortingen verdoemd'
De Bank for International Settlements (BIS), die de belangen van de belangrijkste centrale banken ter wereld vertegenwoordigt, kenschetst de situatie op de financiële markten ondanks de records op de aandelenbeurzen als nog slechter als vlak voor het instorten van Lehman Brothers in 2008, dat de financiële crisis in gang zette. De waarschuwing van de BIS is mogelijk de reden waarom de Amerikaanse Federal Reserve aankondigde voorlopig door te gaan met het onbeperkt bijdrukken van geld. Dit betekent echter dat de centrale banken de controle over de enorme schuldenberg definitief hebben verloren.
Oplossen problemen met meer geld 'illusie'
In het deze week gepubliceerde kwartaalbericht constateert de BIS dat de 'buitengewone maatregelen van de centrale banken' de 'illusie' hebben gecreëerd dat de massaal in de markten gepompte nieuwe geldstroom de fundamentele economische en financiële problemen kan oplossen.
De BIS zegt dat de problemen alleen maar groter zullen worden nu de centrale banken de geldpersen op volle toeren laten draaien. Hoe de spreekwoordelijke geest dan weer terug in de fles zou moeten, weten de experts van de BIS echter niet.
Gevaren veel groter dan vijf jaar geleden
Voormalige topofficials die geen onderdeel van het wereldwijde financiële systeem meer vormen, zijn daar veel minder onduidelijk over. Volgens voormalig BIS-topeconoom William White is er geen redden meer aan en volgt er onvermijdelijk een grote crash. Hij baseert zich onder andere op de enorme wereldwijde kredietzeepbel. Het aandeel 'leveraged loans', de kredieten met de hoogste risico's, ligt op dit moment op 45%, wat 10 procentpunten hoger is dan in 2007, een jaar voor het failliet gaan van Lehman Brothers. Bovendien is de situatie zeven jaar later veel gevaarlijker dan vlak voor het omvallen van Lehman. 'Alle vorige onevenwichtigheden bestaan nog steeds,' waarschuwt White. 'Gemeten naar het aandeel in het BNP van de industrielanden ligt de hoogte van de publieke en private schuldenlast bij 30 procentpunten. Daarnaast hebben we een heel nieuw probleem met de zeepbellen in de opkomende landen, die in een 'boom-bust-cyclus' zullen eindigen.'
Zelfde hoogdravendheid marktspelers
Het collectieve gedrag van de marktspelers -de wereldwijde jacht op risicovolle financiële producten- herinnert White aan de 'hoogdravendheid' die tot het uitbreken van de eerste financiële crisis leidde. Nu bepalend is het feit dat niemand weet tot welke hoogten de kosten van buitenlands kapitaal zullen stijgen, en of de FED zijn geldbeleid verscherpt. Niemand weet 'hoe ongeordend het proces mogelijk is, en hoe op deze uitdagingen moet worden voorbereid.'
Kritiek op ECB-beleid
De BIS uit vooral kritiek op de ontoereikende acties van de Britse centrale bank (Bank of England) en de Europese Centrale Bank (ECB). Hun pogingen om bepaalde 'richtlijnen' op te stellen om de rente op staatsleningen op de lange termijn laag te houden -zoals het onbeperkt aankopen van staatsobligaties -, zouden niets anders dan retoriek zijn. 'Er zijn grenzen aan hoever goede communicatie de markten kan sturen,' zegt Claudio Borio, BIS-topman voor onderzoek en ontwikkeling.
Troosteloze schuldenlast Westerse landen onhoudbaar
Al in het jaarbericht 2013 twijfelde de BIS openlijk aan de houdbaarheid van de 'troosteloze' schuldenlast van de industrielanden, en eiste dat deze schulden snel worden afgebouwd. Wat de gevolgen zijn als dit niet lukt - en daar heeft het alle schijn van -: in de VS zou een stijging van de rente over staatsobligaties naar 3% een verlies van $ 1 biljoen voor de internationale investeerders betekenen. In Italië, Frankrijk en Groot Brittannië zou het verlies oplopen tot maar liefst 15% à 35% van het BNP van deze landen. Nog een ernstig gevolg zou het feitelijke faillissement van alle centrale en commerciële banken met een groot aandeel Amerikaanse staatsobligaties zijn.
Nieuwe grote schok in 2015-2016
De geschiedenis leert dat de BIS maar beter serieus kan worden genomen, want ze voorspelden 6 jaar lang het uitbreken van de wereldwijde financiële crisis in 2008. Eind 2013 waarschuwde ook Kaushik Basu, de hoofdeconoom van de Wereldbank, dat 'er een schuldenmuur op ons afkomt'. Hij zag met name de € 1 biljoen hoge LTRO (longer-term refinancing operations) van de ECB als extreem problematisch. Deze kredieten aan banken moeten eind 2015 / begin 2016 weer worden terugbetaald, maar het is volstrekt onduidelijk of dat wel zal of kan gebeuren.
Basu rekent er daarom op dat de wereldeconomie in 2015 of 2016 een nieuwe 'grote schok' te wachten staat. De onbeperkte geldstroom uit de Amerikaanse, Europese, Britse en Japanse centrale banken is bedoeld om de gigantische winsten van beleggers, speculanten en andere marktspelers zo lang mogelijk in stand te houden en zelfs te vergroten.
Ondanks geldstroom geen echt economisch herstel
Het dagelijkse nieuwsblad in Zürich schrijft dat het FED topman Bernanke en zijn collega's weliswaar is gelukt een wereldwijde depressie tegen te houden, maar dat ze er niet in zijn geslaagd om een echt economisch herstel op gang te brengen. De oncontroleerbare geldstroom eist een hoge prijs, namelijk dat de mensen het vertrouwen in hun munten dreigen te verliezen. De angst voor inflatie neemt toe, waardoor de politieke druk om de geldsluizen weer te sluiten heel groot is geworden.
Dat is nu juist waar de centrale banken het meest beducht voor zijn. De Financial Times kwam niet voor niets met de radicale conclusie dat 'de centrale banken de hoop hebben opgegeven dat ze het financiële systeem weer kunnen repareren... De wereld is tot een eindeloze cyclus van zeepbellen, financiële crises en valuta-instortingen verdoemd.'
Centrale banken hebben controle verloren
Hélène Rey van de London Business School karakteriseerde de situatie dan ook als 'hopeloos'. Ook in haar ogen hebben de centrale banken de controle over de wereldeconomie verloren. De enige oplossingen die ze ziet zullen door de wereld als onacceptabel worden beschouwd: óf het invoeren van strenge wereldwijde kapitaalcontroles, óf het geven van totale controle over de wereldeconomie aan de Amerikaanse FED.
Maar ook andere geopperde oplossingen zijn onwaarschijnlijk. Zo is er forse tegenstand tegen een vrijwillige terugkeer naar de goudstandaard. De invoering van strenge kapitaalcontroles, strakke regulering van de banken en het afzweren van het maken van nieuwe schulden zal in de praktijk niet gaan plaatsvinden. De eerste stappen hiertoe, de invoering van een financiële transactiebelasting en een verbod op short-selling, mislukten dan ook jammerlijk.
Schuldenzondvloed komt eraan
De centrale banken kunnen dus nog maar één ding doen om de dood van het failliete financiële systeem nog een poosje te rekken, en dat is onbeperkt geld blijven bijdrukken, waarmee meer olie op het toch al hoge vuur van de crisis wordt gegooid. De BIS beseft dat dit niet oneindig kan doorgaan, en bereidt de markten op het ergste voor: de schuldentsunami -beter gezegd: een complete schuldenzondvloed- komt eraan, en is door niemand meer te stoppen.
Instorting binnen 1 tot 2 jaar
De eerste topbankiers inmiddels naar veiligere oorden gevlucht, vanwaar ze hun zaken regelen. Dat betekent niet dat de 'grote crash' al morgen of volgende week komt. Het betekent wel dat de wereldsituatie veel onstabieler is dan u doorgaans te horen krijgt. Vermoed wordt dat het nog hooguit 1 tot 2 jaar duurt, voordat de gevreesde instorting een feit zal zijn.
Jamie Dimon, president van megabank JPMorgan opereert inmiddels vanaf één van zijn privé eilanden, en is ook zijn gezin voorbereid om daarheen te vluchten. Michael Corbat, CEO van Citigroup, is druk doende dezelfde weg te bewandelen. Lloyd Blankfein, topman van het notoire Goldman Sachs, zit op dit moment in zijn verblijf ergens in de staat New York, maar zal naar verluidt zeer spoedig het land verlaten.
Meer dan 1000 topbankiers stopten er al mee
Sinds 2012 hebben meer dan 1000 topbankiers en -managers plotseling ontslag genomen. Volgens ingewijden weten zij dat het einde eraan komt en willen daarom tijdig hun schaapjes op het droge krijgen. Ondertussen wordt het gewone volk onwetende gehouden, onder andere met behulp van valse cijfers en statistieken, waaruit zou blijken dat het weer de goede kant opgaat.
Het tegendeel is echter waar. De Russell 2000 Index (de kleinere en middelgrote beursgenoteerde bedrijven) is 30% overgewaardeerd, de DOW Jones index (Wall Street) zelfs 67%, en de technologie index NASDAQ 50%. 'Toch hebben de idioten 'op straat' en de kopstukken op tv het over de terugkeer van goede tijden. Maar hoe kan de markt zó hoog staan, terwijl alle belangrijke economische indicatoren een voortdurende krimp laten zien?'
Negatieve rente signaal van naderend einde
De echte economie heeft zich dan ook definitief losgemaakt van de financiële (schijn)wereld van de beurzen. Hoge aandelenkoersen zeggen hoegenaamd niets meer over de werkelijke financieel-economische situatie, die vele malen ernstiger is dan wordt voorgesteld. Eén van de duidelijke tekenen hiervan is het plan om kosten te gaan berekenen voor positieve banksaldo's. De gewone man zal dan geld moeten betalen om zijn geld op de bank te 'mogen' laten staan. Dit betekent ook dat het einde van het systeem nabij is.
Ratten verlaten het zinkende schip
Degenen in de machtselite verlaten als de spreekwoordelijke ratten het zinkende schip. Ik ben er rotsvast van overtuigd dat -onvoorziene gebeurtenissen daargelaten- we misschien nog een tot twee jaar hebben voordat de stekker uit de terminaal zieke patiënt genaamd Amerika wordt getrokken.' En zodra dat gebeurt, gaat de rest van de wereld -in meer of mindere mate, al naar gelang landen zich verbonden hebben met de Amerikaanse economie en dollar- mee.
Financieel verkracht tijdens economische systeemcrisis
De problemen zullen beslist niet beperkt zullen blijven tot de VS. Ongeacht waar u leeft en wat uw bank is, u staat op het punt om op een zeer systematische en methodische wijze financieel verkracht te worden. Dit gaat veel verder dan de stapsgewijze afbraak van onze koopkracht door het creëren van enorme hoeveelheden nieuw geld. Het gaat veel dieper. De centrale banken verzamelen wereldwijd al uw persoonlijke informatie, zodat ze u aan hun controle kunnen onderwerpen.' Dit is de opmaat naar een al lang geleden geplande wereldwijde economische systeemcrisis.
Nog geen crash, maar wel waarschuwingssignalen
De wereld herinnert zich nog steeds de beurscrash van 1929, toen 1616 banken omvielen en meer dan 20.000 bedrijven failliet gingen. De financiële markten bevinden zich volgens veel analisten weliswaar op een keerpunt, maar een echt grote crash is er (nog) niet geweest. Wel zijn er over de hele wereld duidelijke waarschuwingssignalen van een nieuwe, nog veel ernstigere crisis dan in 2008-2009.
Problemen Rusland; Dwangbijdrage 10% komt eraan
In bijvoorbeeld Rusland heeft 'My Bank', één van de 200 grootste kredietverstrekkers van het land, het tot volgende week zijn klanten onmogelijk gemaakt geld van hun rekeningen op te nemen. Dit heeft wellicht te maken met de recente waardedaling van de roebel, waardoor de angst voor een bankrun is toegenomen. De Deutsche Bank heeft het voorstel van het IMF om een eenmalige welvaartsbelasting c.q. dwangbijdrage van 10% in te voeren, overgenomen. In een interview waarschuwde de ambassadeur van Cyprus in Berlijn, die dit vorig jaar in eigen land heeft meegemaakt, dat ook rekeningen onder de € 100.000 zullen worden gepakt.
Financiële chaos opkomende landen
Bovendien lijken de opkomende economieën langzaam maar zeker in financiële chaos te worden gestort. Vooral in Turkije lijkt het helemaal mis te lopen, wat een direct gevolg is van de binnenlandse spanningen die worden veroorzaakt door premier Erdogan, die zich steeds vaker als een ware dictator gedraagt. Om de val van de Turkse lira te stoppen, werd gisteren de rente fors verhoogd. Het positieve effect duurde echter slechts enkele uren. Daarna zakte de lira, en ook de beurs in Istanbul, weer ver weg. Behalve de Turkse lira en de Russische roebel zijn ook de Braziliaanse real en de Mexicaanse peso opnieuw aan het zakken. Rusland heeft echter het voordeel van een begrotingsoverschot en hoge buitenlandse valutareserves. Zuid Afrika, India, Indonesië en Argentinië hebben dat niet, en komen in steeds zwaarder weer terecht. Maar ook Polen, Oekraïne, Hongarije en Venezuela zitten in de hoek waar de klappen vallen. De afgelopen jaren is er enorm veel cash naar de opkomende economieën gestroomd, omdat hier snel en gemakkelijk aan verdiend kon worden. Nu hevelen investeerders hun kapitaal echter weer over naar stabielere markten en economieën, zoals de VS.
Nieuwe wereldcrisis in 2015-2016?
Als dit zo doorgaat, dan dreigen er over de hele wereld gewelddadige protesten en rellen uit te breken, omdat basisgoederen zoals voedsel en energie voor de gewone man onbetaalbaar worden. Venezuela en Argentinië bevinden zich reeds op de rand van de afgrond. 2015-2016 lijken voor de wereldeconomie dan ook een dramatisch jaren te gaan worden, mogelijk nog erger dan 2008, toen de financiële crisis losbarstte.