Wat is de grootste uitdaging waar de wereld mee wordt geconfronteerd? Dat is ongetwijfeld de combinatie van lage tot negatieve rentevoeten met een schuldenexplosie die zijn weerga in de geschiedenis niet heeft gekend. Er is hier sprake van een dodelijke cocktail die een levensgrote bedreiging vormt voor de wereldeconomie en voor het financieel systeem zoals we dat nu kennen. Het lijkt slechts een kwestie van tijd alvorens de negatieve effecten van deze cocktail effectief voelbaar zullen worden.
Dat hij dodelijk is, staat echter als een paal boven water. De centrale banken hebben rondom ons een wereld geschapen waarin niets is wat het lijkt. Welkom dus bij Alice in Wonderland, een wereld waarin alles gratis is. Deze slogan wordt gehanteerd door het Canadese Global Risk Institute om ons er aan te herinneren hoe absurd de huidige situatie wel is. Richard Nesbitt, 60, chief executive officer van deze groep die de risico’s onderzoekt die ons financieel systeem bedreigen, stelt vast dat het zo niet langer kan. De schulden van de schulden van de schulden worden afbetaald met nieuwe schulden.
Dit spelletje kan een tijdlang goed blijven gaan, maar op een bepaald moment zal loontje om zijn boontje komen. En op dat moment zal het hard tegen onzacht worden. Volgens Nesbitt zit het belangrijkste kwaad verscholen in de negatieve rentevoeten, die de lont vormen dat het kruitvat van de schulden kan doen ontploffen. Sinds 2015 heeft de expansie van de balansen van de centrale banken geleid tot een daling van de rendementen op staatsobligaties. Waardoor de bedrijven nog meer schulden zijn aangegaan.
Het goedkope geld moedigt uiteraard het aangaan van schulden aan. Wereldwijd zijn de schulden sinds de financiële crisis van 2007-2008 met 37% gestegen. Over een periode van 5 jaar is er meer dan 2.750 miljard dollar aan schulden bijgekomen, waardoor het totaal bedrag aan bedrijfsschulden is opgelopen tot het recordniveau van 6.640 miljard dollar. Maar zoals uit een studie van Société Générale is gebleken zijn de schulden op bedrijfsniveau hoofdzakelijk aangegaan om de inkoop van eigen aandelen te financieren of om dividenden te verhogen.
