Regelmatig worden we om de oren geslagen met waarschuwingen dat ons financieel systeem tegen een muur is gebotst en dat die botsing een fatale afloop zal kennen. De problemen in een paar woorden situeren is niet zo eenvoudig. De wereld gaat gebukt onder een schuldenberg die in de geschiedenis zijn gelijke niet heeft gekend. Maar daar stopt het verhaal natuurlijk niet mee. Bovenop die schulden komt nog het probleem van de derivaten, die als er iets misloopt het geheel systeem in een wip en zucht aan diggelen kunnen slaan.
Een tijdbom van in totaal 550.000 miljard dollar is tikkende en kan vroeg of laat ontploffen. Dat is alleszins de mening van Jared Dillian, ex-Lehman Brothers trader. Die tijdbom is gebouwd op meer dan 200.000 miljard dollar aan uitstaande schulden. Aan een toch al reusachtig bedrag werd nog eens 60.000 miljard dollar toegevoegd na de financiële crisis van 2007-2008. Dit zijn uiteraard hallucinante bedragen, maar we leven dan ook in een uitzonderlijke wereld. Een wereld die echter kwetsbaarder is dan ooit tevoren.
Meer dan 10.000 miljard euro aan obligaties met een negatief rendement spreken in dat verband boekdelen. Obligaties met een negatieve rentevoeten zouden pakweg een jaar geleden simpelweg ondenkbaar zijn geweest. Die negatieve rentevoeten zouden de economie een face-lift moeten geven, in samenwerking met slogans als “Make America Great Again” zoals die in de Verenigde Staten vaak te horen zijn. Maar dit soort peptalk zal uiteraard bijlange niet volstaan om de economische groei naar een hoger niveau te tikken.
Het grote gevaar bestaat er in als de centrale banken hun greep op de financiële markten verliezen. Bear markten en recessies horen bij het leven, zoals ook mislukkingen bij het leven horen. Maar een supergrote mislukking kan leiden tot een ongewoon grote bear markt, die op haar beurt kan leiden tot grote problemen in de wereld van derivaten. En het is op dat moment dat de hierboven geschetste tijdbom zou kunnen ontploffen. Een ontploffing op de derivatenmarkt kan ons gans financieel systeem in stukken scheuren, met als gevolg dat we in een heel andere wereld zouden wakker worden.
