‘Rates are the mother of all evil’. Met deze en soortgelijke uitspraken heeft de Turkse president Erdogan de koers van de lira helemaal de grond in gepraat. Erdogan ambieert als president tevens de rol van centrale bankier. Hij is van mening dat de Turkse centrale bank onbekwaam is om haar taak te vervullen. Daarom had hij haar verboden om de basisrente te verhogen. Terwijl dat nochtans noodzakelijk was gezien een inflatie die boven het niveau van 10% is uitgestegen.
Erdogan heeft alleen oog voor economische groei en doet alsof de inflatie niet bestaat. Het verhaal van Turkije is dat van de rest van de wereld, zij het met enkele aanpassingen. De Turkse economie is over de afgelopen jaren sterk gegroeid, tot grote tevredenheid van de bevolking van het land. Dat gebeurde echter volgens het gekende principe: op basis van schulden. In het geval van Turkije werden die schulden bovendien vaak in vreemde valuta’s aangegaan.
Aanvankelijk was er geen vuiltje aan de lucht, maar dat veranderde toen de inflatie de neus aan het venster stak. De centrale bank, waarschijnlijk onder druk van de politiek, reageerde niet. De inflatie ging hoger en hoger en ingrijpen kon niet uitblijven. Erdogan bleef echter dwars liggen, maar zo hadden de financiële markten het niet begrepen. De koers van de Turkse lira ging in vrije val. Wat betekent dat het land inflatie met bakken importeert. In volle paniek heeft de centrale bank deze week haar basisrente in één klap met 3% verhoogd. Blijkbaar heeft iemand Erdogan toch aan zijn verstand kunnen brengen dat er iets fout was.
Hoewel de koers van de lira zich meteen herstelde, blijven de analisten sceptisch. Timothy Ash, strateeg bij BlueLay EM, is van mening dat de renteverhoging te laat komt. De centrale bank heeft haar geloofwaardigheid verloren en de Turkse politiek holt achter de feiten aan. Het Turks scenario zal zich vroeg of laat ook in de rest van de wereld voltrekken. Daarom is waakzaamheid geboden. Wie zich wil verzekeren tegen de komst van inflatie, kan dat doen door goud, zilver en andere edelmetalen in te slaan. Bij voorkeur in de vorm van staafjes, baren of munten. Want aandelen van goud- en zilvermijnen bieden in een inflatiescenario onvoldoende bescherming, wegens schatplichtig aan het gedrag van de beurzen.
