Economie kan soms met een cake vergeleken worden. Elk stukje cake is een universum op zijn eigen met zijn eigen wetten. Die wetten gelden echter niet voor eender welk ander stuk. Dat is ongeveer het principe dat wordt uitgelegd in het nieuwe boek van econoom Steve Keen. Dat boekt draagt de veelzeggende titel “Can We Avoid Another Financial Crisis?”. Om alle misverstanden te vermijden: het antwoord op die vraag is ‘neen’.
De volgende financiële crisis is simpelweg onvermijdelijk, aldus Keen. Hij stelt bovenvermelde vraag tegen de achtergrond van het corrupt bancair systeem dat we nu kennen. De banken creëren geld in de vorm van schulden en dat leidt onvermijdelijk tot financiële instabiliteit. In de moderne economie is het meeste geld vertegenwoordigd in de vorm van deposito’s. Maar de meeste mensen begrijpen niet hoe die deposito’s gecreërd worden.
Dat gebeurt meestal via commerciële banken die kredieten toestaan. Telkens als een bank zo’n krediet toestaat, wordt er op hetzelfde tijdstip een rekening aangemaakt met hetzelfde bedrag. En op die manier ontstaat nieuw geld. Keen bouwt in feite verder op denkoefeningen die jaren geleden al door Hyman Minsky en Joseph Schumpeter werd gedaan. Die kwamen toen al tot de conclusie dat deze manier van geldcreatie onvermijdelijk aanleiding moet geven tot economische instabiliteit.
In de beginfase van een economische cyclus wordt geld gefinancierd door schulden. Zo komt er een cyclisch proces op gang waarbij de investeringen met schulden gefinancierd worden. Daardoor neemt de vraag toe, groeit de economie en kunnen de oplopende schulden makkelijk terugbetaald worden. Ziende dat dit proces vlot verloopt, verliezen de banken alle voorzichtigheid uit het oog en lenen steeds meer geld uit. Op een bepaald moment kunnen de zwakkere bedrijven hun schulden niet langer betalen en dan draait de spiraal de andere richting uit. Bedrijven gaan failliet, banken gaan minder uitlenen en de economie duikt in sneltreinvaart de dieperik in. Uiteindelijk komt er een wereldwijde financiële crisis die het financieel systeem weer moet uitzuiveren. En naar zo’n crisis zijn we momenteel hard op weg.
Collectie munten
Zilveren kilomunten
Waarom Goud kopen