Ik schreef gisteren: 2016 wordt geen goed beursjaar.
Dat vraagt misschien om iets meer uitleg.
Waarop baseer ik die uitspraak?
Zeker niet op het koersverloop van de eerste dagen van het jaar. Al is ook dat geen verkeerde indicator die vaker wel dan niet het jaar goed voorspelt.
Nee, mijn onderliggende stelling is dat hetgeen ons in 2007-2008 in de problemen bracht helemaal niet is opgelost.
De wereld heeft simpelweg teveel schulden.
Een schuldenberg die de afgelopen jaren alleen maar groter werd bovendien.
China had bijvoorbeeld in 2008 niet bijzonder veel schulden maar maakt de voorbije jaren een flinke inhaalbeweging.
Zo komen we in de situatie waarbij alle grote wereldeconomieën stilaan verzuipen in de schulden.
Politici proberen ons wel gerust te stellen en durven zelfs hopen op een gezonde groei in 2016, maar wij weten ondertussen wel beter.
Want hadden ze dat ook niet gezegd in 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014 en 2015?
Belangrijker zijn misschien de recente waarschuwingen van het IMF.
Christine Lagarde is allerminst positief.
Ze verwijst naar de hogere rente in de VS, de vertraging van de economie in China en de blijvende zwakte in het financieel systeem.
Weinig om je vrolijk over te maken.
Bij het IMF voelen ze de bui al hangen.
Ze weten daar maar al te goed dat er maar één domino nodig is.
En ook die andere wereldwijde instelling, The Bank for International Settlements (BIS), waarschuwde enkele maanden geleden al voor een globale schuldencrisis.
Het BIS merkte in september al op dat de turbulentie in China een waarschuwing is dat de massale schuldenopbouw als een boomerang zal terugkeren.
Het BIS, eigenlijk kan je de instelling zien als de centrale bank van de centrale banken, vertelde dat de schuldenniveaus vandaag een heel stuk hoger liggen dan in 2007.
En deze keer werden ook de groeilanden in het schuldenbad getrokken. (ik heb net nog China aangehaald in dit verband).
De uitstaande dollarleningen van de groeilanden zijn in omvang verdubbeld sinds Lehman en bedragen nu $3.000 miljard.
De meeste van deze schulden werden geleend op korte termijn tegen bijzonder lage rentevoeten.
Maar nu de korte termijn rente in de VS stijgende is, stijgen de financieringskosten en dreigen deze landen in moeilijkheden te komen.
De waarschuwingen van het BIS neem je best serieus. Het was één van de weinige instellingen die op tijd waarschuwde voor de kredietcrisis en niet verlegen was om daarbij duidelijke taal te gebruiken.
Beetje zoals nu dus.
Ik zie nog meer gelijkenissen met de vorige crisis.
Ook toen bleken de koersen in de groeilanden al een tijdje dalende vooraleer later ook de koersen in Europa en de VS écht onder druk kwamen.
De groeilanden piekten reeds in september 2014, als waarschuwing nauwelijks te negeren:
Grafiek groeilanden
En ook een andere voorlopende indicator, die van de rommelobligaties, piekte rond dezelfde periode.
Grafiek rommelobligaties
Dus ja, denk inderdaad dat 2016 een bijzonder moeilijk jaar wordt en mogelijk het begin is van een nieuwe crisis.
Al wil dat daarom niet zeggen nu meteen.
De etterbuil zou best ergens later op het jaar pas ten volle kunnen openbarsten.
Beschouw het in ieder geval WEL als een belangrijk signaal om veel voorzichtiger te worden.
