Buitenstaanders – zeg maar mensen die geen kaas hebben gegeten van economie – zullen misschien de indruk hebben dat we in de beste van alle mogelijke werelden leven. De berichtgeving door overheden en centrale banken schetst een optimistisch beeld van de huidige economische situatie. De economie groeit wereldwijd opnieuw en dat zou nog maar begin zijn van de goed-nieuws-show. In de komende weken en maanden mogen we nog meer opstekers verwachten. Tenminste wanneer we de officiële berichtgeving mogen geloven.
Misschien is het toch maar beter dat we dat niet doen, want wat we rondom ons zien is allemaal niet meer dan schone schijn. In het Rusland onder Catherina de Grote hadden we de zogenaamde Potemkin-dorpen, façades van huizen met niets er achter die de tsarina een vals beeld gaven van de realiteit in haar land. Ongeveer hetzelfde verhaal doet zich opnieuw voor, waarbij ditmaal een rookgordijn wordt opgetrokken door vooral de centrale bankiers. Het erge van de zaak is dat veel beleggers netjes alles slikken wat hun voorgespiegeld wordt.
Bill Bonner, voorzitter van Bonner & Partners legde ons vorige week op een meeting in Zwitserland nog eens klaar en duidelijk uit waarom de centrale planning op grote schaal door de centrale banken niet werkt. Zoals overigens ook de democratie niet werkt. We zijn met andere woorden in een soort vacuüm beland waarin de zekerheden van vroeger niet meer bestaan. Bonner verwijst naar het boek The Fatal Conceit van de bekende econoom van de Oostenrijkse school Friedrich Hayek. Deze stelt dat in het dagelijks leven een bepaalde vorm van planning noodzakelijk is.
Dat leven zou inderdaad bijzonder moeilijk worden wanneer we niet op voorhand bepalen wanneer we met vakantie gaan, wanneer we een nieuwe wagen kopen, wanneer we verbouwingen aan ons huis doen en ga zo maar door. Maar Hayek merkte terecht op dat er een groot verschil is tussen wat gezinnen privé doen en wat de overheden doen. Die gezinnen weten wat ze willen doen en hoe ze dat willen bekostigen, terwijl de centrale banken geen flauw idee meer hebben over waar ze mee bezig zijn. Bovendien zijn ze zo blut als maar kan zijn, gegeven het feit dat ze tot over de oren in de schulden steken. Op basis van dit alles komt Bonner dan ook tot de conclusie dat dit alles alleen maar slecht kan aflopen.