Eén van de belangrijkste maatschappelijke verworvenheden van onze tijd is ongetwijfeld de sociale zekerheid. Die staat er garant voor dat iedereen die in onze maatschappij door de mazen van het net valt toch een vangnet aangeboden krijgt. Werklozen, langdurig zieken, bejaarden, gehandicapten, weduwen en wezen…niemand hoeft zich zorgen te maken dat hij of zij op een bepaald moment zonder middelen van bestaan zal vallen. Maar we leven in moeilijke tijden, waarbij de betaalbaarheid van een aantal zaken steeds meer onder druk komt te staan.
Komt het einde van de sociale zekerheid in zicht wegens niet meer of niet langer betaalbaar? We durven er niet aan te denken, maar de kansen op een dergelijk scenario zijn zeker niet denkbeeldig. In dat verband moeten we opnieuw naar de Verenigde Staten kijken, een land dat wat betreft maatschappelijke ontwikkelingen meestal een voorsprong heeft op de rest van de wereld. Wat in de VS gebeurt, gebeurt vaak met enige vertraging ook in de rest van de wereld. De boodschap die de Amerikanen wat betreft de sociale zekerheid afleveren, klinkt echter weinig veelbelovend.
The Board of Trustees for Social Security (inclusief de US Treasury Secretary) publiceerde onlangs een rapport waarin te lezen stond dat grote delen van haar programma zonder geld zijn gevallen of dreigen zonder geld te vallen. De rest van de Social Security (of de sociale zekerheid, zo u wil) zou in het volgende decennium zonder geld dreigen te vallen. Eigenlijk weet iedereen die betrokken is in de programma’s van de sociale zekerheid dat een bankroet onvermijdelijk is. De Amerikaanse overheid zal met de beste wil van de wereld haar beloften niet kunnen houden.
Het spreekt voor zichzelf dat dit een crisis van ongelooflijke omvang zal veroorzaken. De helft van de Amerikanen heeft geen spaargeld voor de oude dag achter de hand en is voor het pensioen volledig afhankelijk van de Social Security. Het failliet van de Amerikaanse sociale zekerheid bewijst nogmaals dat wat de staat doet niet noodzakelijk beter is gedaan. Een boodschap die we ook hier in Europa beter goed in de oren knopen. Het moment dat onze eigen sociale zekerheid op losse schroeven komt te staan, is waarschijnlijk niet ver verwijderd in de toekomst.
