Het ziet er naar uit dat de centrale banken de strijd aan het verliezen zijn. Ze hebben alle truuken van de foor gebruikt om de economie in een hoger versnelling te brengen, maar niets heeft tot dusver gewerkt. Met name quantitative easing heeft niet opgeleverd wat er van werd verwacht. Het naar believen drukken van geld heeft geen noemenswaardige resultaten opgeleverd, hoewel de Japanse en de Europese centrale bank de geldpersen nog full speed laten draaien. Maar waarschijnlijk is dit niet meer dan een achterhoedegevecht.
Ook de negatieve rentevoeten lijken een experiment dat gedoemd is om te mislukken. Harihuko Kuroda, de president van de Japanse centrale bank, zal waarschijnlijk de handdoek in de ring gooien en de rente in het land van de rijzende zon weer richting nulpunt loodsen. En de kans is groot dat de andere centrale banken dit voorbeeld zullen volgen en op hun beurt dag met het handje wuiven tegen de negatieve rentevoeten. De vraag luidt nu of dit het einde van een verhaal is, dan wel of we nog een vervolg mogen verwachten.
Alles wijst in de richting van de tweede mogelijkheid. De centrale banken kunnen nieuw wit konijn uit de hoed toveren, want er bestaat nog altijd de mogelijkheid om de werking van de overheden rechtstreeks te financieren via vers gedrukt geld. Die overheden kunnen namelijk zogenaamde ‘perpetual bonds’ of obligaties met eeuwige looptijd uitgeven. Deze obligaties kunnen een zerocoupon dragen, wat betekent dat er geen rente op moet betaald worden, en bovendien zouden ze ook nooit terugbetaald moeten worden.
De centrale bank in kwestie kan ze voor eeuwig en drie dagen bijhouden, of toch alleszins tot het moment waarop de munt waarin de obligatie werd uitgegeven omvalt. In het geval van een negatieve rentevoet zou de overheid zelfs geld ontvangen. De bezitter van de obligatie zou anderzijds het voorrecht krijgen om zijn investering op een veilige plaats te mogen bewaren. Zijn er dan geen risico’s verbonden aan deze eeuwigdurende obligaties? Natuurlijk zijn die er wel, niets op deze wereld is risicovrij. Het vertrouwen in de emittent kan verloren gaan, evenals het vertrouwen in de munt in kwestie. De vraag is namelijk wat er zal gebeuren wanneer de inflatie opnieuw het hoofd opsteekt.
