Centrale bankiers zijn niet langer de reddingsboei voor de financiële markten. Dit lijkt alvast de eerste conclusie te zijn na de negatieve signalen veroorzaakt door de terug vertragende economie.
Monetaire en marktstrategen konden het voorbije decennium volop interveniëren in de financiële markten door middel van interestverlagingen, het aankopen van obligaties en het bijdrukken van geld in laatste instantie. Zelfs al zouden deze maatregelen nog opgedreven worden, in de mate van het mogelijke, het effect ervan lijkt niet meer zichtbaar te zijn.
Op het gebied van Quantitative Easing ziet men amper nog een positief verschil door het verderzetten van deze maatregelen in de Eurozone. Enkel het stopzetten ervan zou nog een schokgolf door de Europese economie jagen. Dit doordat de markten zodanig verslaafd geraakt zijn aan het economische infuus en erop rekenen dat men de centrale banken de patiënt toch niet durven af te koppelen.
Het nadeel hiervan is dat investeerders niet meer voorbereid zijn op eventuele nieuwe economische schokken zoals het Chinese voorbeeld afgelopen week of nog (onbekende) aankomende schokken. Enkele aankomende schokken zijn reeds bekend, enkel het precieze tijdstip ervan nog niet. Denken we maar aan Griekenland en de schuldencrisis in Europa, 2 zaken die allesbehalve opgelost zijn en vroeg of laat toch een eindafrekening zullen presenteren.
“The Monetary illusion is drawing to a close. With central banks becoming increasingly restricted in their stimulus policies, 2016 is likely to be the year when the markets awaken to economic realtity”. (Didier Saint Georges, member of the investment committee at Carmignac Gestion SA)
Desondanks deze berichten liet de FED benadrukken dat het de intentie blijft hebben om de interest te verhogen dit jaar. De Europese Centrale Bank en de Bank of Japan laten weten dat economische hulpprogramma’s mogelijks nog uitgebreid worden indien nodig.
Door de gewilligheid om obligaties te blijven opkopen en de interestvoeten extreem laag te houden zijn de centrale banken meer dan ze zelf gehoopt hadden betrokken geraakt in de werkelijke economie. Bij de minste wijziging heeft dit nu grote gevolgen welke zeer moeilijk nog onder controle te krijgen zijn.
De overheden van de desbetreffende landen zouden deze taak normaliter moeten overnemen door de economie te stimuleren door politieke beslissingen, echter dit laatste komt er niet van. De centrale banken gaven de overheden in de ruimte om deze politieke beslissingen te kunnen nemen de afgelopen jaren. Helaas hebben de overheden deze ruimte niet benut en is de kans om dit op een ordelijke manier te verbeteren bijna verstreken. Het valt dan ook te vrezen dat diezelfde politieke beslissingen toch moeten genomen worden, op een korte periode zonder ruggensteun vanuit de centrale banken, waardoor de gevolgen des te pijnlijker zullen zijn.
Specifiek voor de Chinese problematiek is er geen mooie oplossing mogelijk. Indien de ECB en de BoJ de hulpprogramma’s vergroten zou dit helaas snel teniet gedaan worden door een verdere devaluatie van de yuan. Uitzweten van de problemen zal hierbij de boodschap zijn.
De financiële markten zijn zodanig verzadigd en verslaafd geraakt aan het bijdrukken van geld en de onbeperkte financiële hulpprogramma’s dat er enkel nog op een harde manier een einde kan komen aan deze problematiek. Hierdoor zal er echter een nieuwe crisis ontstaan waarbij er niet veel mogelijkheden meer zijn om de markten onder controle te brengen. De kans dat dit zo ging lopen was al van bij de eerste dag bekend. Aangezien politieke beslissingen nooit genomen worden wanneer men ze moet nemen was de kans dan ook klein dat het deze maal wel ging goed komen. De politieke wereld heeft dan ook gedaan wat men ervan gevreesd werd, namelijk niets…..