Grote Depressie

We krijgen regelmatig te horen dat een gelijkaardig scenario zich opnieuw kan afspelen, dat met andere woorden een herhaling van de Grote Depressie op komst is. Deze waarschuwingen zijn vaak afkomstig van de diegenen die op de financiële markten als de gloom- en doomdenkers worden aangeduid en die allesbehalve au serieux worden genomen. Over deze pessimisten wordt vaak wat meewarig gedaan.

Internationaal wordt dan van de “support ratio” gesproken. Wat is er gebeurd, afgezien van het feit dat de gemiddelde levensduur inderdaad toeneemt tegen de achtergrond van een dalende vruchtbaarheidsgraad? De overheden hebben hun huiswerk slecht gemaakt, ze hebben er geen rekening mee gehouden dat de gemiddelde pensioenleeftijd in bovengeschetste omstandigheden gelijk is gebleven. Op die manier kunnen alleen maar mistoestanden ontstaan.

Over de negatieve rentevoeten is het laatste woord nog niet gevallen. Zowel de economen als de media hebben de handen vol met dit probleem, waarvan de gevolgen momenteel onmogelijk in te schatten vallen. Brian Hunt, directeur van Casey Research, waarschuwt dat die gevolgen veel groter zijn dan we ons zelfs maar kunnen voorstellen. Hunt spreekt van een fenomeen vergelijkbaar met de Grote Depressie en de Koude Oorlog. Er is dus sprake van een historische gebeurtenis die we gaan meemaken.

Wat hebben we onthouden van de Grote Depressie die in de jaren 30 van vorige eeuw zo lelijk huishield in de Verenigde Staten? En wat waren nu eigenlijk de oorzaken van die Grote Depressie? Een veelgehoorde verklaring is dat de Federal Reserve Bank er destijds niet in slaagde om een instorting van het geldaanbod af te wentelen. Dat is onder andere de theorie die door Milton Friedman werd verdedigd. Maar het verleden dreigt ons te achtervolgen, mogelijk zit het ons zelfs dichter op de hielen dan we denken.